Home / Welbevinden in het nieuwkomersonderwijs / Vanuit een ondersteunend beleid werken aan welbevinden (PO) / Inrichting van je school (PO)

Inrichting van je school

De inrichting van een school, de klaslokalen en het schoolplein kunnen van grote invloed zijn op het leerproces en het welbevinden van leerlingen. Een schoolgebouw moet aan twee tegenstrijdige voorwaarden voldoen: enerzijds moet het een veilige omgeving bieden (zonder bijvoorbeeld donkere hoekjes waar geen zicht is op wat daar gebeurt) maar anderzijds moet het spannend, uitdagend en prikkelend zijn. Helaas heb je het bij het inrichten van een (nieuwe) school voor nieuwkomers niet altijd voor het zeggen en ben je soms afhankelijk van het gebouw dat beschikbaar is. Toch geven we hieronder een aantal aandachtspunten met betrekking tot inrichting en uitstraling mee.

Met een aangename materiële omgeving kan je bijdragen aan een positieve schoolsfeer en vice versa. Een slechte staat van de gebouwen, die bovendien soms niet goed onderhouden zijn en een onaangename inrichting van klaslokalen hangen nauw samen met een negatieve beleving van de schoolsfeer. Daar tegenover staat dat inspraak van leerlingen m.b.t. de voorzieningen hun welbevinden in positieve zin kan beïnvloeden. Zo kan er behoefte zijn aan een stilteplek of een plek om te bidden.

Kleur en licht bij inrichting van een schoolgebouw

Het doel van kleur is om een prettige werkomgeving te creëren die niet afleidt maar ook niet te saai is. Er is geen standaard kleurrecept. Het hangt af de vorm van het lokaal en het aanwezige meubilair. Lichtsterkte en de kleurtemperatuur kunnen een positief effect hebben op de leerprestaties van leerlingen. De sterkte en de kleur van het licht dat een lamp afgeeft kunnen het gedrag en de motivatie beïnvloeden, omdat licht een fysiek effect op mensen heeft. Onder invloed van het koelwitte ochtendlicht ga je bijvoorbeeld cortisol aanmaken. Dat is een activiteitshormoon dat ervoor zorgt dat je wakker en alert wordt. Als reactie op een warmer, minder fel avondlicht ga je juist melatonine produceren, een slaaphormoon.

Inrichting van het schoolplein

Het schoolplein levert een bijdrage aan de zintuiglijke, motorische, sociale en creatieve ontwikkeling. Een uitdagend schoolplein biedt voldoende mogelijkheden voor sport- en spelactiviteiten. Naast voldoende beweegmogelijkheden kan een groen schoolplein een positief effect hebben op leerlingen. Voldoende mogelijkheden tot spel en een prettige omgeving zonder verborgen hoekjes voorkomt ook dat leerlingen uit verveling gaan klieren en elkaar gaan plagen of pesten. Zo kunnen ook de aanwezigheid van dieren of van moestuintjes het welbevinden positief beïnvloeden en vervelend gedrag helpen voorkomen. Geef de leerlingen gezamenlijk verantwoordelijkheid voor de verzorging en/of het onderhoud.

Inrichting van het klaslokaal

De inrichting van het klaslokaal heeft invloed op het gedrag van de leerlingen. Een klas kun je zo inrichten dat het de samenwerking of zelfstandigheid bevordert. Je kunt ook denken aan ruimte voor een geschikte instructieplek, logische looproutes en uitdagende speelhoeken of leerplekken. Mensen blijken ook productiever in een ruimte met planten dan in een plantloze ruimte. Groen heeft een stressreducerend vermogen en planten kunnen vervuilende stoffen uit lokalen filteren. Het is wetenschappelijk bewezen dat wanneer de luchtkwaliteit beter is, prestaties verbeteren en gezondheidsklachten verminderen.

Onderzoek heeft aangetoond dat een slechte akoestiek kan leiden tot (onnodig veel) rumoer in de klas, slechte leerprestaties, concentratieverlies en verzuim. Een slechte akoestiek kan leiden tot: slechte verstaanbaarheid, afleiding door omgevingsgeluiden, overstemmen, concentratieverlies, achteruitgang leerprestaties en ziekmeldingen. Akoestiek-verbeterende oplossingen zijn bijvoorbeeld akoestische lampen, wanden, hangers, meubels en kunst.

Ruimte en getraumatiseerde leerlingen

Voor getraumatiseerde leerlingen is het prettig om een plek in het lokaal te hebben waarin ze zich kunnen afschermen. Ze kunnen deze plekken opzoeken wanneer de stress te veel wordt. Hierdoor kan een leerling zich onttrekken aan de prikkels in de klas. Dekens kunnen hierbij helpen. Door zich te omhullen kunnen leerlingen het gevoel van veiligheid vergroten. Verder kan een klaslokaal ingericht worden met een hangmat, schommelstoel, zitzak, zachte kussens en materialen waarmee ze hun stress kunnen uiten.

Het is belangrijk dat leerlingen nog steeds vanuit deze plek deel uit kunnen maken van het klaslokaal en de groep, zodat ze niet van de groep afgezonderd worden. De plek dient tot alle tijden als hulpmiddel en niet als straf te worden gebruikt. Als deze leerlingen bij overprikkeling van de groep verwijderd worden, bewijst het voor hen wederom het negatieve beeld waar ze uit moeten komen. Ze worden wederom verwijderd, afgewezen, weggestuurd en mogen niet deelnemen aan een groepsactiviteit.

Meer informatie

Bronnen

Vorige Signaleren en inrichten ondersteuningsstructuur (PO)
Naar boven