Elke school heeft zijn eigen visie hierop en het inzetten van een lespakket of een methode die zich richt op het sociaal-emotioneel leren en het versterken van de weerbaarheid en het welbevinden van nieuwkomersleerlingen kan hier ondersteunend aan zijn. De kern van goede ondersteuning is namelijk vaak een combinatie van ‘een sterke basis op school, korte lijnen met het ondersteuningsteam en externe specialisten en een programma om de weerbaarheid van leerlingen te versterken’. Lees het inspirerende verhaal van de ISK Carmelcollege in Gouda over hoe zij dit aanpakken.

Naast het aanleren van sociaal-emotionele vaardigheden, kan een programma of een lespakket ook gericht zijn op het vergroten van mentale gezondheidsvaardigheden. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om kennis over mentale gezondheid (zoals symptomen van psychische problemen), kennis over het zoeken van hulp en ondersteuning, en kennis over het zorgdragen voor de eigen mentale gezondheid.

Specifieke aanpak bij het kiezen van een lespakket of methode  voor nieuwkomersleerlingen

In de context van nieuwkomersleerlingen op school moet er binnen een dergelijk lespakket of een programma aandacht zijn voor het verwerken van de stress die migratie bij de jongere en het gezin geeft, de verwerking van de soms schokkende gebeurtenissen die ze meemaakten, en voor het bevorderen van veiligheid, verbondenheid, veerkracht en identiteitsontwikkeling Dit kan betekenen dat de ‘reguliere’ programma’s voor het stimuleren van welbevinden en de sociaal-emotionele ontwikkeling op school niet altijd toereikend zijn. In dat geval zijn specifieke programma’s/ methodieken speciaal ontwikkeld voor nieuwkomersleerlingen wellicht meer passend of kan de school een combinatie van programma’s aanbieden.

Er zijn enkele (les)programma’s voor nieuwkomers die structureel en doelgericht aandacht besteden aan de sociaal-emotionele ontwikkeling. Een paar voorbeelden:

• 7 Life Skills voor ISK’s – ​7 Life Skills is een programma dat jongeren helpt te ontdekken wie ze zijn en welke talenten, dromen en drijfveren ze hebben. Het versterkt vaardigheden die ze iedere dag hard nodig hebben. Ze ontwikkelen meer zelfvertrouwen, veerkracht en doorzettingsvermogen. Ook leren ze hoe ze kunnen omgaan met problemen en pittige uitdagingen.
• Welkom op School – Welkom op School is een mentormethode (vo) en lessenserie over sociaal-emotionele ontwikkeling, relaties en seksualiteit voor Internationale Schakelklassen (isk’s) en andere vo-scholen met nieuwkomers. De serie bestaat uit 20 lessen met diverse onderwerpen, zoals de ervaringen rond de migratie en het wennen aan een nieuw land, lessen over gezondheid, kinderrechten, relaties en seksualiteit.

Wat kun je doen?

Keuze methode of lespakket

Bij de keuze voor een specifieke methode of een programma is het essentieel om rekening te houden met de hieronder genoemde aandachtspunten, zodat de methodiek echt aansluit bij de leerlingen en hen iets oplevert:

• het verbinden van de oude en de nieuwe situatie van leerligen
• het behandelen van specifieke thema’s die voor nieuwkomerskinderen belangrijk zijn, zoals afscheid nemen, rouw, trauma
• het actief verbinden van Nederlandse en niet-Nederlandse leerlingen op school en/of het verbinden van de verschillende groepen ISK-leerlingen
• een niet te talige aanpak, gebruik van non-verbale middelen, als leerlingen nog niet goed Nederlands spreken
• respect voor culturele verschillen

Kijk bijvoorbeeld in het overzicht dat Pharos eerder maakte voor geschikte methodes en lespakketten.

Meer informatie

• Best practices en uitdagingen mbt inrichten zorg op de ISK (LOWAN VO website)
• Overzicht interventies en methodieken (Pharos)

Bronnen

• Website Welbevinden op School (Trimbos & Pharos)
• Pharos infosheet