Zorg en ondersteuning voor Oekraïense vluchtelingen

Nederland vangt ook Oekraïners op die vluchten voor oorlogsgeweld. Iedereen hoopt dat zij uiteindelijk hun levens weer kunnen oppakken. Daarvoor is hun gezondheid cruciaal. We moeten daarom vanaf dag één in de opvang van vluchtelingen ook aandacht hebben voor hun welzijn, (fysieke en mentale) gezondheidsklachten tijdig signaleren en goede toegang geven tot zorg. Benieuwd hoe de zorg is geregeld voor Oekraïense vluchtelingen, en hoe de vergoeding is geregeld? En waar je als zorgaanbieder, gemeente of onderwijs op moet letten bij de zorg voor Oekraïnse vluchtelingen? Lees meer over Zorg en ondersteuning voor Oekraïense vluchtelingen.

Feiten en cijfers gezondheid en migranten

Algemeen

Op 1 juli 2021 woonden 4.347.695 personen met een migratieachtergrond in Nederland. Dat komt neer op 24,8% van de Nederlandse bevolking. Van de totale Nederlandse bevolking heeft 10,7% een westerse migratieachtergrond en 14,1% een niet-westerse migratieachtergrond. Van de personen met een migratieachtergrond is 46,2% in Nederland geboren en behoort daarmee tot de tweede generatie.

Vluchtelingen

In 2017 vroegen 31.327 vluchtelingen asiel aan in Nederland, in 2016: 31.642 en 2015: 58.880. Een groot deel van de asielzoekers komt uit Syrië en Eritrea. Zij krijgen relatief snel een verblijfsvergunning omdat zij uit oorlogsgebieden komen waarheen terugkeer nu niet mogelijk is. Veel gemeenten hebben te maken met een toestroom van vluchtelingen. Na een relatief korte asielprocedure verlaten zij het asielzoekerscentrum en komen zij wonen in de gemeente als statushouder.

De moeizame weg naar preventie en zorg

Mensen met een migratieachtergrond vinden niet altijd de weg naar passende preventie en zorg. Voor vluchtelingen en laagbetaalde arbeidsmigranten zit de weg naar goede zorg vol hobbels en gaten.

Oorzaken

Dat komt bijvoorbeeld doordat:

• zij de weg nog niet zo goed kennen in de Nederlandse zorg en ondersteuning;
• zij de Nederlandse taal (nog) niet goed spreken. Daardoor kunnen zij gezondheidsinformatie minder goed vinden, begrijpen, beoordelen en gebruiken bij het maken van beslissingen over hun gezondheid. Soms hebben zij de hulp nodig van een professionele tolk. Zo’n tolk wordt in de praktijk echter maar weinig ingezet.
• zij andere ideeën en gewoonten hebben rond gezondheid. Zo zijn sommigen bijvoorbeeld niet gewend te praten over (psychische) gezondheidsproblemen. Terwijl juist deze groep een verhoogd risico loopt op psychische klachten.

Wat doet Pharos op het gebied van gezondheid en migranten?

Mensen met een migratieachtergrond hebben dezelfde rechten op een goede gezondheid als ieder ander. Toch is een goede gezondheid voor deze groep in de praktijk nog niet altijd haalbaar. Daarom werken we bij het programma Migranten & Gezondheid aan een betere gezondheid voor migranten.

Dat doen we omdat we geloven in het succes van een samenleving waarin iedereen de kans heeft om mee te doen: sociaal, economisch en maatschappelijk. Voor iedereen willen we positieve veranderingen, hoop en kansen brengen. Voor hun leven, voor hun geluk. Dus ook voor migranten zoals vluchtelingen.

Persoonsgerichte zorg

We ondersteunen zorgverleners bij het geven van persoonsgerichte, cultuursensitieve zorg voor mensen met een migratieachtergrond.

• Dat doen we bijvoorbeeld door ze te trainen op het gebied van cultuursensitief werken, en;
• door hen informatie te geven via onze kennisbank en de website huisarts-migrant. Dat is dé website voor huisartsen en andere zorgverleners met vragen over zorg en gezondheid van vluchtelingen, migranten en patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden.

Preventie

We helpen bij het voorkomen van gezondheidsproblemen bij mensen met een migratieachtergrond. Dat doen we door toegankelijke gezondheidsinformatie te maken in verschillende talen, en sleutelpersonen te trainen.

Gezond Inburgeren

Als jij werkt met nieuwkomers, kun je de module Gezond Inburgeren gebruiken om nieuwkomers meer te vertellen over:

• de Nederlandse zorg;
• hoe je gezond(er) kunt leven;
• verschillende onderwerpen zoals gezondheidszorg, zelfzorg, ziekte, opvoeding en integratie.

Daarnaast helpt de module bij het laagdrempelig leren van de Nederlandse taal.

Bekijk alle onderdelen van de module Gezond Inburgeren
Bekijk de video’s met eenvoudige voorlichting – Module Gezond Inburgeren

Participatie

Meedoen is goed voor je gezondheid. Daarom helpt Pharos migranten te participeren in de Nederlandse samenleving. Dat doen we met verschillende projecten.

• Met de ‘Aan de Slag’-methode zorgen we  dat bewoners van asielzoekerscentra kunnen meedoen aan vrijwilligerswerk, hobby’s, informele taallessen en andere activiteiten. Dit gebeurt in het project Participatie & Taal.
• In het handboek “Statushouders gezond aan het werk” en bijbehorende training geven we werkgevers tips over het begeleiden van statushouders die voor hun bedrijven werken.

Beleid rond gezondheid en migranten

We ondersteunen overheden en andere organisaties om aandacht te besteden aan de gezondheid van migranten in hun beleid en werkwijze.

Wet inburgering

Veel gemeenten zijn bezig met het voorbereiden op de nieuwe wet Inburgering. Om inburgering te laten slagen, kun je niet om gezondheid en welzijn heen. Wij adviseren over hoe je gezondheid kunt meenemen in je aanpak, en hoe investeren in inburgering én gezondheid elkaar kan versterken. Lees meer over ons ondersteuningsaanbod in de folder Succesvol inburgeren door aandacht voor gezondheid en welzijn.

Ondersteuning voor nieuwkomers die al langer in je gemeente wonen

Ook voor nieuwkomers die al langer in de gemeente wonen, is het belangrijk een passend ondersteuningsaanbod te hebben op het gebied van laagdrempelige ondersteuning, preventie en zorg. Lees daarvoor de brochure Hoe kan Pharos in de gemeente ondersteunen?

Module Gezond Inburgeren

Werk jij beroepsmatig of als vrijwilliger met nieuwkomers? De module Gezond Inburgeren informeert op eenvoudige wijze hoe de zorg in Nederland in elkaar zit, geeft handvatten over een gezond(ere) leefstijl en biedt de mogelijkheid de Nederlandse taal eigen te maken op laagdrempelige wijze. Je vindt informatie over onderwerpen die te maken hebben met gezondheidszorg, (zelf)zorg, ziekte, opvoeding en integratie.

Bekijk alle onderdelen  van de module Gezond Inburgeren
Bekijk de video’s met eenvoudige voorlichting – Module Gezond Inburgeren

Meer video’s Pharos YouTube-kanaal