Laaggeletterdheid in de praktijk – Bewustzijn en feiten
2,5 miljoen mensen in Nederland zijn laaggeletterd. Zij hebben moeite met lezen, schrijven en rekenen.- Naast laaggeletterden hebben ook mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden moeite met het begrijpen van informatie van hun zorgverlener en met het vinden van hun weg in de zorg. Ook digitale informatie is lastig voor deze groep. Ongeveer eenderde van de Nederlandse bevolking heeft hier last van. Gezondheidsvaardigheden heb je nodig om informatie over gezondheid te verkrijgen, te begrijpen, te beoordelen en te gebruiken bij het nemen van gezondheidsgerelateerde beslissingen. Een deel van de mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden is laaggeletterd.
- Twee op de drie laaggeletterden is autochtoon Nederlander; één op de drie heeft een niet-westerse achtergrond.
- 13,8% van de 15-jarige leerlingen in Nederland heeft grote moeite met het begrijpen van hun schoolboeken. Deze groep loopt het risico om op latere leeftijd onder de noemer ‘laaggeletterd’ te vallen.
- 42% van de mensen die alleen lager onderwijs gevolgd hebben, is laaggeletterd. Dit percentage neemt sterk af naarmate het onderwijs niveau stijgt.
- van de 16-65-jarigen op basis van genoten onderwijs: 42% lager onderwijs, 38% vmbo of mbo 1, 9% mbo 2, 3 of 4, 3% havo en vwo, 2% hbo en wo.
- Astma en COPD, diabetes, kanker, hart- en vaatziekten en psychische problemen komen bij laagopgeleiden en mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden beduidend vaker voor.
- Voorbeeld: Diabetes 5,2% van de laagst geletterde mannen heeft diabetes tegenover 1,5% van de hoogst geletterde mannen. Voor vrouwen is dat verschil nog groter: respectievelijk 6% en 0,9%.
- Ouderen met beperkte gezondheidsvaardigheden hebben een één tot tweemaal hogere kans op voortijdige sterfte.
Tip voor de praktijk
In de factsheet ‘Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden‘ vind je feiten en cijfers en beknopte achtergrondinformatie over deze onderwerpen. Print deze factsheet voor alle zorgverleners in de praktijk en bespreek het op een werkoverleg.
