Schilderswijk Moeders

De Schilderswijk is een levendige en multiculturele wijk, maar ook een wijk waar de bewoners te maken hebben met veel problemen op diverse leefgebieden. Hierbij kun je denken aan armoede, schulden, of sociaal isolement. Veel inwoners wantrouwen de overheid en blijven weg bij professionele hulpverlening. Buurtcentrum De Mussen is daarom in 2013 gestart met het project de Schilderswijk Moeders. Zij werken outreachend en leggen contact met inwoners en helpen bij lichte en zware problemen. Bij zwaardere problematiek verwijzen ze naar professionele hulp.

Inmiddels zijn er twintig moeders betrokken bij het initiatief. Het zijn getrainde vrijwilligers met verschillende etnische achtergronden. Deze moeders wonen zelf in de wijk en helpen van daaruit andere wijkbewoners. Bijvoorbeeld met het invullen van formulieren, bij financiële vragen, schulden, opvoedingsproblematiek en ook huiselijk geweld. Zij bieden een luisterend oor en stimuleren geïsoleerde vrouwen om zich te ontwikkelen door bijvoorbeeld deel te nemen aan een koffieochtend, cursussen of vrijwilligerswerk. Zo nodig zorgen ze dat reguliere hulpverlening op gang komt. Op die manier kunnen inwoners sneller en meer gezamenlijk geholpen worden.

De Schilderswijk Moeders werken vanuit hun hart en met veel aandacht. Zij bouwen eerst aan het vertrouwen. Vertrouwen neemt drempels weg waardoor wijkbewoners veel persoonlijke dingen delen. De Schilderswijk Moeders hebben een verbindende rol in de wijk.

Samen Schilderwijk 

De afgelopen jaren zagen de Schilderswijk Moeders veel gezinnen met multiproblematiek. Vaak komen deze gezinnen pas bij hulporganisaties in beeld wanneer de problemen (te) groot zijn. Marian van Kleinwee, projectleider van de Schilderswijk Moeders: “We hebben dan ook intensief gewerkt aan netwerkvorming met de vele hulpverlenende instanties in Den Haag. De kloof tussen de leefwereld van bewoners en de systeemwereld van de hulporganisaties is groot. Bijvoorbeeld door cultuurgebonden taboes, het niet beheersen van de Nederlandse taal of nog onvoldoende cultuursensitief werken door organisaties.” De Schilderswijk Moeders zetten actief in op het verkleinen van de afstand tot deze systeemwereld.

“De Schilderswijk Moeders boden vaak hulp bij problemen die te groot zijn voor een informele hulpverlener. Denk aan zware psychiatrische problematiek, LVB en grote schulden. Dit was de aanleiding om in 2019 het initiatief te nemen om een samenwerkingsverband op te zetten tussen de vrijwillige moeders (informele hulpverlening) en de formele hulpverlening (onze vaste partners in de wijk).”

Samen met tien formele hulpverleningsorganisaties en de Schilderswijk Moeders en is er een plan van aanpak gemaakt. “Onze vaste partners zijn: de gemeente Den Haag, WMO, Centrum voor Jeugd en Gezin, Parnassia, Indigo, Zuster Mina Zorg & Advies, STEK, MEE, Sensa Zorg, Ella Verloskundige Zorg, Stichting Multiculturele Vrouwen Schilderswijk, Buurtcentrum De Mussen en de Schilderswijk Moeders.”

De organisaties onderzochten gezamenlijk welke problemen er in de wijk spelen en hoe zij door samenwerking beter kunnen aansluiten bij de wijk. De input van de Schilderswijk Moeders was daarvoor de basis. In 2021 zijn de samenwerkingsafspraken vastgelegd in een samenwerkingsconvenant. “Uitgangspunt van het samenwerkingsverband is dat zowel de formele als informele partners een gelijkwaardige rol spelen en werken vanuit de eigen expertise”, vertelt Marian. Het is belangrijk om de rolverdeling tussen informele ondersteuning en de formele hulpverlening goed gescheiden te houden. “De Schilderswijk Moeders werken op informele wijze met minder strikte kaders en hebben meer tijd voor de bewoners.

Maar we willen geen onderdeel worden van de formele  zorgverlenersketen – want dan verliezen de Schilderswijk Moeders, als informele ondersteuning, hun kracht. Onze kracht ligt in het opgebouwde vertrouwen met de wijkbewoners, de Schilderswijk Moeders komen vaak bij hen achter de voordeur. We bouwen in de samenwerking met professionals het liefst eerst zelf het contact op om vanuit dit vertrouwen de wijkbewoner te helpen formele hulp te accepteren”.

Gezinnen eerder bereiken

Vanuit het project Samen Schilderswijk is contact gelegd met de Afdeling Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning (JMO) van de Gemeente Den Haag. Het tijdig bereiken van gezinnen met problematiek in de Schilderswijk was een groot aandachtspunt. “Als oplossing hiervoor kwamen we gezamenlijk uit op Duo-coaching. Een vorm van samenwerken tussen formele hulpverlening (gezinscoaches JMO en CJG) en de informele hulpverleners (de Schilderswijk Moeders).” Gezinnen waarbij de ontwikkeling van een kind in het gedrang is geraakt kunnen deelnemen aan een DUO-coachtraject. Hierin gaat een gezinscoach van het CJG en een Schilderswijk Moeder samen met het gezin in gesprek. Ook de verdere begeleiding wordt gezamenlijk, ieder vanuit de eigen rol verder opgepakt. Vanuit het innovatieproject Toegankelijke Jeugdhulp kregen beide partijen de ruimte om een pilot Duo coaching te starten in 2020.

Deze samenwerking levert al veel op. De gezinnen die deelnemen ervaren dat de angst die zij hadden voor het CJG ongegrond was en voelen zich snel geholpen. Ook bij de Schilderswijk Moeders is het vertrouwen in het CJG toegenomen, ook zij waren terughoudend in het doorverwijzen van gezinnen naar het CJG.

Ella-verloskundigen

Een ander mooi initiatief vanuit Samen Schilderswijk is de samenwerking tussen de Schilderswijk Moeders en Ella-verloskundigen. Bij Ella Verloskundigen komen ze vaak vrouwen in de praktijk tegen die jong zijn, de taal niet spreken en geïsoleerd leven. Zij zijn zwanger en weten de weg in de Nederlandse maatschappij moeilijk te vinden. Ella Verloskundigen werkt volgens de methode Centering Pregnancy. Tijdens de bijeenkomsten sluit ook een Schilderswijk Moeder aan die hen meer vertelt over waar zij terecht kunnen met vragen rondom kinderen, wat er te doen is in de wijk en bij De Mussen. En dat zij in de toekomst altijd terecht kunnen met vragen bij de Schilderswijk Moeders.