(Online) bouwen aan coalities Kansrijke Start in regio Utrecht
Katinka Visscher en Annet Roose-van Leijden
Op 7 mei organiseerden GGD regio Utrecht en Pharos samen een online bijeenkomst voor beleidsmedewerkers en projectleiders van gemeenten uit de regio Utrecht. Het doel was samen leren en onderling gesprek faciliteren. Hoe bouw je een sterke coalitie? En hoe ervaren deelnemers het ‘samen- leren- op afstand?’ Annet Roose-van Leijden, Strategisch beleidsadviseur Jeugd bij GGD regio Utrecht en Katinka Visscher, strategisch adviseur Kansrijke Start bij Pharos delen hun ervaring.
In regio Utrecht werken eenentwintig gemeenten aan een lokale coalitie Kansrijke Start. Veertien gemeenten hebben de impuls Kansrijke Start kort geleden aangevraagd (derde tranche). Andere gemeenten bouwen al langer aan een lokale coalitie. Zij moeten nu door de coronacrisis hun plannen opnieuw bekijken. GGD regio Utrecht en Pharos zochten daarom naar een manier waarop ze een bijeenkomst konden organiseren die voor alle gemeenten interessant zou zijn.
Voor starters én gevorderden
Annet: “De gemeenten in deze regio werken in verschillende fases van de coalitievorming, toch hebben ze vaak dezelfde vragen. Kennis en ervaring uitwisselen helpt daarbij. Om een interessant programma te bieden voor starters én gevorderden, hebben we eerst alle projectleiders bij gemeenten gevraagd naar hun wensen. Al snel bleek dat iedereen meer wilde weten over ‘gedeeld eigenaarschap’ en over de verschillende ‘aanvliegroutes’ voor het vormen van een lokale coalitie.”
Interactie en energie
Katinka: “Dus toen dachten we, dit gaan we gewoon doen! We hebben het programma opgebouwd rond deze twee meest dringende vragen en per situatie besproken wat nodig is. Dat verschilt per gemeente. De ene gemeente start een interventie vanuit een dringende behoefte (bv. huidige coronacrisis) terwijl de andere gemeente start vanuit beleid (bv. preventienota) of een eerste gezamenlijke verkenning.
Ervaringen met gedeeld eigenaarschap hebben we besproken aan de hand van een leiderschapsmodel. Het gaf inzicht in vragen als: ‘Welke leiderschapsstijl past het beste bij mij persoonlijk? ‘en ‘Wat vraagt onze coalitie nu van mijn leiderschap?’ Dat gaat om bewegen tussen sturen, begeleiden, ondersteunen en delegeren. Daarnaast hebben we tips gedeeld over technische tools voor online bijeenkomsten; want dat is nu de werkelijkheid.”
Annet: “We gebruikten verschillende werkvormen en dat zorgde voor veel interactie en energie. De reacties waren heel positief. De deelnemers vonden het fijn om elkaar te zien en te spreken. Ze gaven aan dat het een leerzame en inspirerende bijeenkomst was.”
“Goed om ervaringen uit te wisselen en een start te maken, ondanks de huidige omstandigheden” – deelnemer online bijeenkomst.
Regionale ontmoetingen: dubbele winst
Katinka: “Juist in deze tijd is onderling contact tussen de projectleiders heel belangrijk. Ze ervaren dat ze er niet alleen voor staan en dat buurgemeenten dezelfde vragen hebben. Nu ze elkaar kennen is het makkelijk om contact met elkaar op te nemen en elkaar verder te helpen. Ook was het een nuttige (eerste) kennismaking rond dit onderwerp met Pharos en de GGD regio Utrecht. Nieuwe gemeenten hebben het gevoel dat ze nu een start kunnen maken, ondanks de coronacrisis. Dubbele winst dus wat mij betreft en een kick dat het kán op deze online manier.”
Zowel Pharos als GGD regio Utrecht geven aan dat deze bijeenkomst vooral gericht was op het proces en minder op inhoudelijke kennis over de eerste 1000 dagen. Het ministerie van VWS, Pharos, en het CPZ zijn in gesprek over hoe de ‘nieuwe’ gemeenten (3e tranche) verder worden geïnformeerd. Denk hierbij aan informatie over het belang van een gezamenlijke aanpak rond de eerste duizend dagen, het landelijke programma Kansrijke Start en het stimuleringsprogramma lokale coalities.
Annet: “En er zijn ook al ideeën voor een volgende regionale bijeenkomst, hierbij willen we ook gastsprekers uitnodigen. En ook dan zullen we vooral ingaan op vragen die op dat moment leven.”
Hoe organiseer je online een regionale bijeenkomst Kansrijke Start?
- Zorg voor een goede voorbereiding; maak een draaiboek en verdeel de taken en rollen.
- Hou in het draaiboek rekening met een strakke tijdsbewaking en met technische handelingen zoals het toegang verlenen tot de bijeenkomst, een heldere naamsvermelding van de deelnemers en het beantwoorden van vragen uit de ‘chat’.
- Stuur vooraf het programma op hoofdlijnen en een overzicht met deelnemers, geef hierbij aan hoe ver de deelnemers zijn met hun lokale coalitie.
- Hou bij samenstellen van het programma rekening met de verschillende fasen waarin de deelnemende gemeenten zich bevinden; zorg voor een programma ‘op maat’ en ga voor specifieke onderwerpen in subgroepen uit elkaar.
- Zorg voor interactie en energie door te variëren met diverse werkvormen.
- Geef tijdens de bijeenkomst veel ruimte voor vragen en informeer regelmatig of iedereen nog aangehaakt is.
- Zorg dat mensen goed voor zichzelf zorgen door vooraf koffie/thee etc. klaar te zetten.
- Stuur de deelnemers na afloop de presentatie en aanvullende documenten toe.
- Vraag na afloop via de chat en de mail om reacties en verbetersuggesties.
Veel gemeenten blijven ook tijdens de coronacrisis (online) bouwen aan hun lokale coalitie Kansrijke Start. Wil je ook een online bijeenkomst organiseren? Neem contact op met één van de adviseurs Kansrijke Start van Pharos of via kansrijkestart@pharos.nl.