Opvoedorganisaties presenteren beeldverhalen voor ouders: ‘Eenvoud vraagt lef’
Een beeldverhaal kan ouders helpen die minder taalvaardig zijn, het maken van dat beeldverhaal helpt professionals. “Je leert tijdens het maken weer veel meer over de leefwereld van je doelgroep.”
Vorig jaar kwamen zo’n 15 professionals van verschillende opvoedorganisaties bij elkaar voor workshops over het maken van eenvoudige voorlichting in de vorm van een beeldverhaal.
Eenvoud vraagt lef
Deze maand kwamen zij weer bij elkaar. Dit keer om de beeldverhalen te presenteren en met elkaar te delen wat ze hadden geleerd. Daaruit bleek dat de professionals op veel momenten in het maakproces hun eigen ideeën van wat ‘goed’ is moesten aanpassen.
Zo gaven ouders zelf het verlossende woord na een interne discussie bij Stichting Preventief op Maat over taalgebruik. ‘Pedagogisch medewerker’ bleek te ingewikkeld, ‘juf’ niet. Maar ook een woord als ‘nadenken’ bleek moeilijk. Terwijl ‘denken’ prima de lading dekt.
De stichting maakte een beeldverhaal over Spel aan huis met als doel om ouders te laten zien hoe ze kunnen spelen met hun kinderen, en hoe ze hun kinderen zo stimuleren. Het beeldverhaal spreekt ook mannen aan vanwege de behoefte aan betrokkenheid van vaders bij het spelgedrag van kinderen.
“Eenvoud vraagt lef”, zegt Neel de Bruyn van Preventief op maat. Professionals willen graag volledig en breed zijn in de informatie die ze geven, en ze willen geaccepteerde termen – zoals pedagogisch medewerker – gebruiken. Maar voor de eenvoudige voorlichting die de doelgroep nodig heeft, moet dat opzij worden gezet.
Vertrouwen van hulpverlener
Ook Geboortezorg EigenWijs vindt het ‘complex om het eenvoudig te houden’. De kraamzorgorganisatie werkt aan een beeldverhaal voor zwangere vrouwen die zich onvoldoende herkennen in bestaande voorlichtingsmaterialen. Het was een uitdaging om een hoofdpersoon te creëren waarin zoveel mogelijk vrouwen uit de doelgroep zich wel herkennen. Het beeldverhaal gaat over prenatale hechting en over het eerste contact van moeder en baby. Het moet nog een laatste keer worden getest bij de doelgroep.
Tijdens de voorstudie leerden de makers weer bij over de leefwereld van aanstaande moeders. Zo wisten de geïnterviewde vrouwen al goed hoe belangrijk het is om contact te maken met de ongeboren baby, maar spanning en zorgen maken het moeilijker om een band te voelen met de baby. Een moeder gaf aan dat haar hoofd vol zat met zorgen over geld en huisvesting. Hierdoor had ze minder rust om prenataal contact te maken met haar baby. Het is voor deze vrouwen belangrijk dat hun zorgen serieus worden genomen. Het helpt als zij vertrouwen krijgen van hun zorg- en hulpverlener, zegt Ingrid Groenewegen van Geboortezorg EigenWijs.
Een echt verhaal
Het beeldverhaal van Rondom de Geboorte van SAG Zorgontwikkeling BV is al in gebruik. ‘Zora is zwanger‘ is gericht op Amsterdamse zwangere vrouwen met een lage SES. Het verhaal laat zien hoe een zwangerschapscursus helpt bij pijn, angst voor de bevalling en met het opdoen van sociaal contact. Het verhaal is uitgebreid getest en wordt nu onder andere via verloskundigen aangeboden.
“Wij voelden ons bezwaard om aan vrouwen uit de doelgroep te vragen of ze geïnterviewd wilden worden, maar zij wilden dat juist graag”, zegt Rafne ten Oever van SAG.
En opvallend: “Ze zien het boekje als een echt verhaal, als een film. Ze willen aan het eind van het boekje dus nog weten of oma blij is als haar kleinkind geboren is. Dat zijn we in de eerste druk vergeten toe te voegen, maar gaan we nog toevoegen aan de digitale versie en aan een nieuwe druk.”
Testen en leren
Niet verrassend: een terugkerende conclusie van alle professionals is het nut van testen met de mensen voor wie het verhaal bedoeld is. Met alleen je eigen kennis en aannames over wat werkt voor een doelgroep kom je er niet, al heb je nog zo veel ervaring. Bovendien vonden alle professionals het leerzaam om zelf actief bij te dragen aan de ontwikkeling van het beeldverhaal.
Andere beeldverhalen die met behulp van de workshops zijn gemaakt, gaan over buitenspelen, op een positieve manier opvoeden en een kind als tolk. De desbetreffende verhalen zijn op te vragen via de organisaties die ze hebben ontwikkeld: SAG Zorgontwikkeling BV (afdeling Rondom de Geboorte), JOGG Zaanstad en GGD Zaanstreek Waterland, GGD Gelderland-Zuid, Geboortezorg EigenWijs, Ouder- en Kindteams Amsterdam en Preventief op Maat. Ook delen we veel beeldverhalen via onze kennisbank.
De beeldverhalen die af zijn worden al gebruikt in de praktijk. De andere beeldverhalen zullen worden ingezet zodra ze af zijn. Tot slot zijn de beeldverhalen lokaal ontwikkeld, maar ze kunnen landelijk worden ingezet door professionals.
–
Zelf interesse in het maken van een beeldverhaal? Pharos helpt je graag. Ook kun je al veel beeldverhalen vinden op onze website.