Veel apps, websites en andere eHealth zijn onnodig moeilijk en maken de gezondheidskloof eerder groter dan kleiner. Vaak is digitale zorg niet begrijpelijk voor de grote groep mensen die beperkte gezondheids- en digitale vaardigheden hebben of moeite hebben met lezen en schrijven. Wat is er nodig om eHealth te maken waar écht iedereen wat aan heeft? Wij vragen het aan de ontwikkelaars zelf in een serie interviews. Daan Dohmen, CEO van Luscii, bijt het spits af. “Als wij denken dat het begrijpelijk is, moet het nog drie keer simpeler.”

Zorg op afstand

Dohmen begon ooit als assistent-bejaardenverzorger in het bejaardenhuis bij hem om de hoek. Daar zag hij wat ouderen wel en niet meer zelf konden doen. Dat zette hem aan het denken: zouden ouderen met technologische hulpmiddelen misschien langer zelfstandig kunnen blijven? Hij richtte FocusCura op, een bedrijf dat slimme hulpmiddelen voor ouderen maakt. Inmiddels is Daan bijzonder hoogleraar Digitale transformatie in de zorg aan de Open Universiteit en oprichter van Luscii.

Luscii is een digitaal zorgplatform voor zorg op afstand, met één app voor meer dan veertig verschillende ziektebeelden. “Luscii wordt in zeven landen gebruikt, in Europa en in Afrika. We hebben meer dan 20 miljoen registraties, waaronder ook mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Onze apps krijgen in de appstores reviews van 4.5 en hoger.”

Het doel moet extreem duidelijk zijn

Voor een toegankelijke en gebruiksvriendelijke app zijn vier punten belangrijk, aldus Daan. Met stip op nummer één staat het doel. Dat moet extreem duidelijk zijn voor de gebruiker. “Vaak worden heel veel ideeën in apps gestopt. Maar dan raken gebruikers direct de draad kwijt.” ‘Jouw gebruiker heeft jouw hoofd niet’ is een belangrijke les voor ontwikkelaars. “Veelgebruikte apps als WhatsApp, NU.nl en Buienradar hebben allemaal een duidelijk doel. Vooral voor mensen die niet zo digitaal vaardig zijn, is dat erg belangrijk. Dus cut the bullshit en breng de app terug tot de essentie.”

Zorg voor een supereenvoudig ontwerp

Net als het doel moet ook het ontwerp extreem duidelijk zijn. “Supereenvoudig dus”, vervolgt Daan. “En als wij denken dat het begrijpelijk is, dan moet het nog drie keer simpeler.” Hij vertelt dat Apple en Google heel veel onderzoek hebben gedaan naar hoe mensen apps gebruiken. “Dat heeft bij Apple bijvoorbeeld geleid tot ‘Human Interface Guidelines’, richtlijnen voor de beste manier om apps vorm te geven. Elke app die veel wordt gebruikt, is gebaseerd op deze richtlijnen. Blijf dus zo dicht mogelijk bij de richtlijnen als je een nieuwe app ontwikkelt.” Bijkomend voordeel: op Apple werken de toegankelijkheidsfuncties automatisch als je de richtlijnen volgt. “Als je de lettergrootte op je telefoon groter hebt gezet, neemt de app dat over. Hetzelfde geldt voor andere slimme functies als voorlezen, kleuraanpassingen, bedieningshulpmiddelen of voice-over.”

Testen, testen, testen

Punt drie is de user-experience, oftewel de ervaring van gebruikers. Daan: “Je wilt dat gebruikers de app logisch vinden. Bij Luscii hebben we daar een apart team voor. Zij doen onderzoek, inclusief prototypes, die we testen in de praktijk. En dat doen we met verschillende gebruikers, ook mensen die minder digitaal vaardig zijn. Zo maken we vaak wel vijf tot tien nieuwe versies voordat iets definitief wordt. Met verbeteringen op basis van de feedback van gebruikers.” Een extra tip: bekijk je app niet door een marketingbril. “Marketing en gebruiksvriendelijkheid botsen vaak met elkaar. In de Luscii-app vind je daarom geen logo’s en andere toeters en bellen.”

Zorg voor goede ondersteuning

Dit is het laatste en gelijk ook duurste punt: de ondersteuning om de app heen. “Dus hoe zorg je dat mensen die het niet uit zichzelf kunnen, het toch kunnen leren”, zegt Daan. “Wij hebben een helpdesk en werken veel met video’s. En de eerste keer dat je de Luscii-app gebruikt, start een programma dat uitlegt hoe het allemaal werkt.” Ook zijn er vrijwilligers die mensen kunnen ondersteunen. “Zoals de tabletcoaches en buddy’s van Unie KBO en de Helpdesk Digitale Zorg, een overkoepelende helpdesk aangeboden door deelnemende zorgaanbieders.”

Continu doorontwikkelen

Het zijn vier belangrijke punten. Maar wie ze meeneemt is toch nog niet klaar. “Dat ben je nooit”, besluit Daan. “Een app moet je continu doorontwikkelen. Daarvoor gebruik je data, die bijvoorbeeld laten zien op welk punt mensen de app verlaten.” Ook in deze fase is het belangrijk om de gebruiker te betrekken. “Dus niet bedenken hoe jij het zou doen, maar testen en toetsen wat de beste manier is.” Dat kan soms heel verrassend zijn. “Dan denk je dat iets super logisch is, maar in de praktijk blijkt het tegendeel. En mooi is niet altijd het beste!”

Zelf aan slag met betere eHealth?

We hebben allerlei hulpmiddelen waarmee je direct zelf kunt testen of een digitale app makkelijk te vinden, te gebruiken en te begrijpen is. Wil je zelf eHealth maken? Gebruik dan de Checklist Toegankelijke Informatie – voordat je begint. Kijken door de ogen van een patiënt en ervaren waar hij tegenaan loopt in een digitaal zorgportaal? Doe deze quiz. Wil je leren hoe je echt begrijpelijke informatie en tools maakt of hoe je kunt testen met ervaringsdeskundigen? Neem contact op via t.duijnhoven@pharos.nl.

Meer weten over begrijpelijke eHealth? Bekijk onze themapagina voor hulpmiddelen en tips om jouw eHealth begrijpelijker te maken.