Checklist: Hoe ZIN rekening houdt met sociaaleconomische gezondheidsverschillen in beleid
In besluiten en adviezen van organisaties in de zorg en in het sociaal domein wordt nog te weinig rekening gehouden met sociaaleconomische gezondheidsverschillen (SEGV). Daardoor worden deze onbedoeld groter in plaats van kleiner. Wij hebben samen met Equalis in opdracht van Zorginstituut Nederland (ZIN) onderzoek naar dit onderwerp gedaan en een checklist ontwikkeld.
Checklist sociaaleconomische gezondheidsverschillen
Met deze checklist kunnen medewerkers van ZIN nagaan of zij in hun werk voldoende rekening houden met achterliggende risicofactoren die van invloed zijn op het ontstaan van gezondheidsverschillen. Bijvoorbeeld bij de 2,5 miljoen Nederlanders die moeite hebben met lezen en schrijven en met de 29% die door stressvolle (sociale) omstandigheden ziek wordt en beperkt gezondheidsvaardig is.
Belangrijke check bij de voorbereiding en uitvoering van zorgbeleid
De checklist bestaat uit de volgende onderdelen:
- Is bekend welke factoren van invloed zijn op het ontstaan van sociaaleconomische gezondheidsverschillen?
- Is input (bewijs, perspectieven en ervaringen) over en van verschillende patiëntengroepen opgehaald?
- Nemen we deze factoren, perspectieven en ervaringen mee in ons beleid en in onze adviezen?
- Besteden we aandacht aan het monitoren en evalueren van de effecten van beleid en adviezen op het ontstaan van sociaaleconomische gezondheidsverschillen?
Hoe gebruikt het ZIN de checklist voor haar beleid?
De checklist is bedoeld als inspiratiebron en routekaart. Het doorlopen van de vragen in de checklist ondersteunt medewerkers tijdens het uitvoeren van hun taken, draagt bij aan bewustwording én biedt handvatten om aan de slag te gaan.
De checklist is gebaseerd op verschillende frameworks en handleidingen over ‘kansengelijkheid op gezondheid’ en op de Health Technology Evaluations van NICE uit 2021, de zusterorganisatie van het Zorginstituut in Engeland. Medewerkers van ZIN zijn betrokken bij het opstellen van de lijst.
Vervolgstappen ZIN om sociaaleconomische gezondheidsverschillen terug te dringen
De checklist is onderdeel van een groter onderzoek naar de wijze waarop Zorginstituut Nederland sociaaleconomische gezondheidsverschillen meeneemt in het beleid en hoe de aandacht hiervoor kan worden vergroot. Eén van de vervolgstappen die ZIN nu gaat zetten is in de managementteams bespreken hoe de ontwikkelde checklist een plek kan krijgen in de uitvoerende processen. Bekijk hier het onderzoeksrapport en lees welke vervolgstappen ZIN gaat zetten
Ook behoefte aan een op maat gemaakte checklist?
De checklist is samen met en voor het ZIN ontwikkeld, passend bij de beleidsthema’s van het ZIN. Een soortgelijk onderzoek en de ontwikkeling van een op maat gemaakte checklist kan ook uitgevoerd worden voor jouw organisatie, passend bij jouw beleidsthema’s. Bij zorgorganisaties, maar ook in andere domeinen die van belang zijn bij SEGV. Zoals het onderwijs, sociaal domein en participatie. Ieder traject is maatwerk en medewerkers worden betrokken bij het proces.
Neem bij interesse of voor vragen contact op met strategisch adviseur en projectleider Lieke Boonen: L.Boonen@pharos.nl