Verloskundig Samenwerkingsverband

In de Verloskundige Samenwerkings Verbanden (VSV’s) zijn de gynaecologen, verloskundigen, kraamverzorgenden, kinderartsen en soms ook verloskundig actieve huisartsen en de JGZ aangesloten. VSV’s zijn verantwoordelijk voor het gezamenlijk uitvoeren van de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg. Hierin is maatwerk voor kwetsbare zwangeren een expliciet onderdeel. Daarnaast hebben verschillende VSV’s plannen met prioriteiten voor een bepaalde periode die kunnen aansluiten bij de ambities van Kansrijke start.

Tips voor samenwerking

Contact leggen met geboortezorgpartners

• Op de website van het CPZ staat een landkaart waarop je o.a. geboortezorgpartners kunt vinden. De kaart geeft onder andere weer welke verloskundig samenwerkingsverbanden (VSV’s), kraamzorgsamenwerkingsverbanden (KSV’s)- en ROS-en (Regionale Ondersteuningsstructuur) er zijn, maar ook bijv. JGZ-organisaties en de lokale coalitie.
• Op het landkaartje op de website van het CPZ zie je een overzicht van de VSV’s in het land. Contactgegevens van VSV’s zijn niet altijd openbaar, maar de verloskundigen en kraamzorgorganisaties en vaak ook de JGZ zijn wel aangesloten. Via hen kun je nagaan wat het VSV zou kunnen betekenen en wie je daarvoor kunt benaderen. Het VSV kan lokale coalities ook in contact brengen met lokale verloskundigen en kraamzorgorganisaties om hen te benaderen voor de lokale coalitie.
• Verken de prioriteiten van de VSV(‘s) in de regio en bespreek of je samen op kunt trekken in de Kansrijke start aanpak.
• Bij veel VSV’s is ook de JGZ betrokken. Informeer bij de JGZ of er al samenwerkingsafspraken of multidisciplinaire overleggen zijn tussen het VSV, de JGZ, welzijn, jeugdzorg en sociaal wijkteam.
• Vaak zijn meerdere kraamzorgorganisaties actief binnen een gemeente of regio. Het regionale KSV Kraamzorg Samenwerking Verband is dan een goede ingang.
• Regionale Ondersteuningsstructuren (ROS’en) adviseren en begeleiden de eerste lijn én betrokken partijen bij het realiseren van samenhangende zorg, o.a. in de geboortezorg. Zij weten goed wat er speelt in de regio en hebben vaak ook een goed contact met de huisartsen. ROS’en kunnen ondersteunen bij het leggen van verbinding. Zie het ROS netwerk voor contactgegevens van ROS in uw gemeente.

Aanknopingspunten voor samenwerking

• Veel VSV’s hebben een werkgroep ‘kwetsbare zwangeren’ om de adviezen in de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg (ZIG) te kunnen implementeren en bijvoorbeeld zorgpaden voor de kwetsbare zwangeren te ontwikkelen. Dit biedt vaak aanknopingspunten voor de coalitie/Kansrijke start aanpak. Vaak zijn er al meerdere partners bij zo’n werkgroep aangehaakt en zijn er zorgpaden uitgewerkt. Verbreed deze met elkaar naar het sociaal domein zoals in Groningen en in Doesburg.
• Professionals in de geboortezorg krijgen geen vergoeding voor het participeren in werkgroepen of het deelnemen aan vergaderingen. Verloskundige praktijken hebben vaak weinig ‘menskracht’ om deel te nemen, naast het 24 uur beschikbaar zijn voor de zorg en de eigen praktijkvoering. Verken met hen wat de samenwerking voor hen kan opleveren en waar hun belang zit. Bespreek wat hen zou helpen om aan te haken (bijvoorbeeld online overleg, via het VSV of een andere vertegenwoordiging, alleen heel gericht aansluiten op specifieke onderwerpen, inhoudelijk gevoed worden of een financiële vergoeding).

Samenwerkingsafspraken maken

• Het maken van samenwerkingsafspraken met verschillende verloskundige praktijken, kraamzorgorganisaties en/of andere geboortezorgprofessionals kan wat complex zijn. Het gaat vaak om zorgverleners die ook zelfstandig ondernemer zijn en beperkte tijd hebben. Vaak is er ook sprake van concurrentie onderling, verschillende contracten met zorgverzekeraars en angst om klanten te verliezen. Omdat verloskundigen en kraamzorgorganisaties verbonden zijn aan VSV’s kunnen deze voor gemeenten een aanspreekpunt zijn om samenwerkingsafspraken te maken en te borgen.

Bedenk dat er 71 VSV’s in Nederland zijn. Dus één VSV heeft vaak met meerdere gemeenten te maken. De kans is groot dat zij binnen een VSV regio verschillen in aanbod en organisatie van bijvoorbeeld de toegang in de gemeenten tegenkomen. Onderzoek dit met elkaar en verken mogelijke oplossingen. Zorg in ieder geval voor duidelijkheid over bijvoorbeeld contact met de toegang per gemeenten, of zorg -zoals in Friesland- voor een centraal meldpunt voor de regio. Van daaruit kan bijvoorbeeld de JGZ samen met het buurtteam kijken wat nodig is.

Het College voor Perinatale Zorg (CPZ) is een landelijke netwerkorganisatie waarin alle beroepsgroepen in de geboortezorg vertegenwoordigd zijn. Zie de website van het CPZ voor informatie en goede voorbeelden vanuit het perspectief van de geboortezorg.

Nog vragen?

Heb je na het lezen van dit document nog vragen over het bouwen en versterken van lokale coalities Kansrijke Start? Neem dan gerust per mail contact op met de Pharos adviseurs via Kansrijkestart@pharos.nl.

Gezamenlijk werken we aan tijdige en passende ondersteuning voor (aanstaande) zwangeren en ouders in een kwetsbare situatie en een kansrijke start voor meer kinderen.