
Infosheet
Sleutelpersonen Gezondheid
Hoe zorg je dat jouw beleid goed aansluit bij wensen en behoeften van inwoners, patiënten of cliënten? En hoe doe je dat als er taal of cultuurverschillen een rol spelen? Dan heb je iemand nodig die de brug slaat tussen inwoners en jouw organisatie en samenwerkingspartners. Een Sleutelpersoon Gezondheid is zo’n bruggenbouwer. Een Sleutelpersoon Gezondheid kent een gemeenschap van binnenuit, is ervaringsdeskundig op het gebeid van vlucht- en migratieachtergrond én kent de Nederlandse gezondheidszorg. Wij helpen je met een succesvolle samenwerking met Sleutelpersonen Gezondheid; we bieden jou praktische hulpmiddelen, begeleiding en training. Ook bieden we kennis om een samenwerking met Sleutelpersonen Gezondheid te verduurzamen.
Waarom samenwerken met Sleutelpersonen Gezondheid
Sleutelpersonen zijn een onmisbare schakel tussen hun eigen gemeenschap en zorg- en welzijnsorganisaties. Ze halen drempels tot zorg weg voor diverse groepen zoals mensen met een vlucht of migratieachtergrond of mensen in een lage sociaaleconomische positie. Ze werken binnen gemeenten, welzijnsorganisaties, zorgorganisaties, GGD’s, sociale wijkteams en scholen. Sleutelpersonen brengen de leefwereld van hun gemeenschap naar voren en helpen bij het ontwikkelen van effectief beleid.
Sleutelpersonen Gezondheid:
- Zijn ervaringsdeskundig in het hebben van een vlucht- of migratieachtergrond
- Zijn een vertrouwd persoon binnen de eigen gemeenschap.
- Bevorderen vertrouwen en begrip tussen zorgverleners, ondersteuning en mensen met een migratie- of vluchtachtergrond.
- Zijn ervaren in het overbruggen van taal- en cultuurverschillen.
- Zijn bekend met de uitdagingen in de Nederlandse gezondheidszorg.
- Beschikken over een uitgebreid netwerk en verbinden mensen proactief.
Sleutelpersonen Gezondheid zijn gespecialiseerd in diverse thema’s zoals zorg voor nieuwkomers, geldzorgen, onderwijs, dementie, en vrouwelijke genitale verminking (VGV). Ze spelen een cruciale rol bij het overbruggen van taal- en cultuurverschillen en het bieden van gerichte ondersteuning.
Sleutelpersonen Gezondheid voor aanpak rookvrije wijk
Voor de aanpak van roken werken we samen met Rookvrij Ambassadeurs, die specifiek getraind zijn om te helpen bij het toeleiden naar passende stoppen-met-roken zorg.
Hoewel sleutelpersonen soms andere benamingen hebben, zoals cultural mediators, cultuurverbinders, taal en cultuurvoorlichter of ervaringsdeskundigen, hebben ze allemaal hetzelfde doel: het verbinden van inwoners, zorg, welzijn en jouw organisatie. Bij Pharos gebruiken we de term ’Sleutelpersonen Gezondheid’ om hun essentiële rol in het bevorderen van toegankelijke en passende zorg te benadrukken. Hun bijdrage is vaak een sleutel tot de oplossing.
Wat levert een samenwerking op?
Samenwerken met sleutelpersonen Gezondheid levert de volgende voordelen op:
- Verbeterde zorg uitkomsten. Betere aansluiting van zorg en ondersteuning: sleutelpersonen Gezondheid zorgen dat zorg en hulp beter aansluiten bij de behoeften en de leefwereld van inwoners.
- Inwoners zijn wegwijs in de gezondheidszorg: mensen die geholpen worden door een Sleutelpersoon Gezondheid leren hoe het Nederlandse zorgsysteem werkt.
- Sleutelpersonen Gezondheid overbruggen culturele verschillen en communicatieproblemen. ze spreken letterlijk en figuurlijk de taal van de gemeenschap en het Nederlands, waardoor zij (taboe)onderwerpen bespreekbaar kunnen maken. Zij zijn geen tolk. Hierdoor wordt zorg en welzijn verlenen voor professionals die samenwerken met Sleutelpersonen Gezondheid veel productiever en waardevoller.
- Vroegtijdige signalering van gezondheidsproblemen: door hun vertrouwde positie in de gemeenschap signaleren Sleutelpersonen Gezondheid problemen sneller. Doordat zij het zorgaanbod goed kennen, kunnen zij ook snel doorverwijzen naar de juiste plek.
- Je komt in contact met mensen die buiten beeld blijven bij reguliere zorg en ondersteuning: door het vertrouwen dat Sleutelpersonen Gezondheid hebben binnen hun eigen gemeenschap en hun toereikende manier van werken, krijgen zij sneller mensen in beeld die zorg nodig hebben dan reguliere instanties.
- Je kunt gerichter informeren. Informatie op de juiste plek: dankzij hun uitgebreide netwerk kunnen Sleutelpersonen Gezondheid effectief contact leggen met diverse gemeenschappen en gericht informatie delen.
- Positieve impact op Sleutelpersonen Gezondheid zelf: ze leren over werken binnen Nederlandse organisaties en bouwen waardevolle netwerken op.
- Je beleid wordt inclusiever. Samenwerken met Sleutelpersonen Gezondheid zorgt voor een divers personeelsbestand.
Samenwerken door de ogen van Sleutelpersonen Gezondheid
Lees hun verhalen; wat ze ervaren en welke belangrijke bijdrage zij kunnen leveren voor wensen en behoefte van inwoners, cliënten en patiënten.
Het verhaal van Selam – “Als je een toekomst wil, kan het niet alleen zwaar zijn.”
Het verhaal van Hanadi – “Ik breng graag rust en oplossingen.”
Het verhaal van Sandy & Eden – “Ik wil altijd sleutelpersoon blijven.”
Start een samenwerking met Sleutelpersonen Gezondheid
Begin bij je hulpvraag en doel
Wil je gaan samenwerken met Sleutelpersonen Gezondheid? Dan is het belangrijk om helder te hebben wat je doelen zijn en met wie je daarvoor moet samenwerken. De e-learning ‘Samenwerken met de mensen om wie het gaat’ helpt je met aanscherpen van je hulpvraag en doelen en biedt concretere handvatten om mee verder te gaan.
Is je hulpvraag scherp en zijn je doelen helder?
Ga dan aan de slag met onze handreiking ‘Samenwerken met Sleutelpersonen in de gemeente.’ Deze handreiking legt stap voor stap uit hoe je de samenwerking goed kunt organiseren.
Sleutelpersonen Gezondheid getraind door Pharos
Wanneer de randvoorwaarden voor samenwerking op orde zijn, kunnen Sleutelpersonen Gezondheid getraind worden. We bieden hiervoor diverse trainingen aan. In de training leren zij vaardigheden, zoals adviseren, voorlichten en bemiddelen. En ze krijgen kennis over het zorgsysteem in Nederland, zodat zij inwoners goed kunnen informeren en wegwijs maken. Bekijk ons trainingsaanbod.
Verdieping voor Sleutelpersonen Gezondheid
Na de basistraining blijven we in contact met de deelnemers. We bieden opgeleide sleutelpersonen twee keer per jaar verdiepende modules of intervisiebijeenkomsten aan, waarin casuïstiek, ervaringen en kennis worden uitgewisseld. Daarnaast onderhouden we contact via een besloten WhatsAppgroep, waar ze vragen kunnen stellen, informatie kunnen delen en ervaringen kunnen uitwisselen met Pharos en andere sleutelpersonen. Ook ondersteunen we organisaties bij het vormgeven van de samenwerking door adviesgesprekken op maat.
Vind Sleutelpersonen Gezondheid in jouw regio
Er zijn inmiddels meer dan 250 Sleutelpersonen Gezondheid getraind en actief in Nederland. Ze werken vrijwillig of betaald, voor diverse organisaties zoals gemeenten, GGD’s en welzijnsorganisaties. Op de interactieve kaart hieronder kun je zien welke Sleutelpersonen Gezondheid in jouw regio actief zijn, bij welke organisaties ze betrokken zijn, en hoe je met hen in contact kunt komen. Staat jouw gemeente al op deze kaart?
Duurzame samenwerking met Sleutelpersonen Gezondheid
Sleutelpersonen Gezondheid beginnen vaak vrijwillig bij gemeenten of welzijns- en zorgorganisaties. Vrijwilligerswerk kan een passende vorm zijn. Zeker als het een opstap is naar een betaalde functie. In de praktijk zien we dat een vrijwilligersfunctie niet altijd passend is bij de rol en verantwoordelijkheid die Sleutelpersonen Gezondheid hebben. Er zijn verschillende argumenten om hen een betaalde functie te bieden:
- dit past beter bij de rol en verantwoordelijkheid die zij vaak hebben;
- je kunt een groter beroep op hen doen;
- een Sleutelpersoon Gezondheid krijgt meer binding met de organisatie;
- een Sleutelpersoon Gezondheid kan effectiever en structureler zijn werk vervullen wat de kwaliteit van het werk ten goede komt;
- een betaalde baan is vaak voordelig voor de sleutelpersoon zelf;
- het draagt bij aan diversiteit en cultuursensitiviteit van de organisatie.
Veel organisaties worstelen met het organiseren van een betaalde samenwerking met Sleutelpersonen Gezondheid. Wat we vaak zien:
- gebrek aan structurele financiering en de complexiteit van bureaucratische processen maken het moeilijk om Sleutelpersonen Gezondheid op een duurzame manier in te zetten. Duurzaam samenwerken vraagt niet alleen om een betaalde functie, maar ook om coördinatie en ondersteuning. Commitment van management en HR is belangrijk. En het vraagt om ruimte om te leren en experimenteren.
- Daarnaast is het belangrijk dat er in functieprofielen onderscheidt is tussen de taken, verantwoordelijkheden en vereiste kwalificaties van een vrijwillige en een betaalde functie voor Sleutelpersonen Gezondheid.
- Ook wordt de waarde van ervaringsdeskundigheid niet altijd erkend of gelijkwaardig behandeld in vergelijking met formele diploma’s. Dit vraagt om een cultuurverandering en bewustwording binnen organisaties. En om leren van de beweging rondom Ervaringsdeskundigheid.
- Pharos werkt het aankomende jaar aan functieprofielen inclusief waardering. Er komt een leernetwerk voor gemeenten en organisaties die de stap van vrijwillige naar betaalde samenwerking willen zetten.
Video & podcast over duurzaam samenwerken
In onderstaande video geven Shadi, Sakina en Lubna een kijkje in hun dagelijkse werkzaamheden en vertellen zij waarom duurzaam samenwerken en erkenning van hun functie zo belangrijk is.
In de gelijknamige podcastreeks delen diverse organisaties hun ervaringen en inzichten over duurzame samenwerking met sleutelpersonen en hoe zij dit hebben georganiseerd. Ze vertellen waarom en hoe zij een betaalde functie hebben gecreëerd en welke voordelen het biedt.
Deze video en podcastreeks ontwikkelde wij samen met De Stadscoalitie. Hierin belichten we het belang van Sleutelpersonen Gezondheid in het bevorderen van inclusieve en toegankelijke zorg.
Contact
Wil je meer weten over het starten of verduurzamen van een samenwerking met Sleutelpersonen Gezondheid? Neem contact op met Inge Goorts i.goorts@pharos.nl of Tamer Alalloush t.alalloush@pharos.nl, voor advies en ondersteuning.
Ook interessant voor je
- Samenwerken met de mensen om wie het gaat
Er zijn verschillende manieren om samen te werken. Lees meer over inclusiviteit, co-creatie en de bouwstenen van samenwerken. - Sleutelpersonen Gezondheid in de ggz.
Werk je in een GGZ instelling en wil je samenwerken met Sleutelpersonen Gezondheid? Dan is deze handreiking interessant. - Maak je wijk rookvrij
Een Sleutelpersoon Gezondheid kan helpen bij de aanpak voor een rookvrije wijk.