Kansrijke Start & Samenwerken met zorgverzekeraars

Zorgverzekeraars en gemeenten zijn verantwoordelijk voor preventie, zorg en ondersteuning van inwoners en zijn beide ook financiers. Goede samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars is van belang, ook rond Kansrijke Start thema’s. Zorgverzekeraars werken bij voorkeur regionaal samen met gemeenten waar zij een groot marktaandeel hebben. Dit biedt mogelijk aanknopingspunten voor samenwerking rond Kansrijke Start thema’s.

Zorgverzekeraar als coalitiepartner

Bij meerdere regionale en een aantal lokale coalities zijn zorgverzekeraars betrokken. Zo is zorgverzekeraar CZ aangesloten bij de regionale coalitie Kansrijke Start in Zuid-Limburg en zorgverzekeraar DSW bij de regio Delft. Zorgverzekeraars dragen bij aan Kansrijke Start door bijvoorbeeld een financiële bijdrage aan de provinciale invoering van een zorgpad te leveren, zoals in Friesland en/of een deel van de financiering van de projectleider Kansrijke Start voor hun rekening te nemen.

Zorgverzekeraars kunnen financieel bijdragen, maar beschikken uiteraard ook over belangrijke relevante kennis. In de gemeente Tilburg werkt de zorgverzekeraar samen met de Alliantie van de gemeente en het ziekenhuis om, na de wijk Groenewoud, in nog drie wijken Kansrijke Start te implementeren.

Praktijkvoorbeeld samenwerking Zuid-Limburg met zorgverzekeraar CZ

Met optimale kraamzorg zet Zuid-Limburg in op een kansrijke start voor jonge kinderen en (aanstaande) ouders bij gezinnen in een kwetsbare situatie. Door in een regionale proeftuin de eigen bijdrage te vergoeden en langer kraamzorg in te zetten indien nodig. Zo’n project vraagt om samenwerking. Geboortezorg Limburg, zorgverzekeraar CZ en gemeente Heerlen geven een inkijkje in hun samenwerking.

Bestaande samenwerking en initiatieven benutten

Een aantal, vaak grotere, gemeenten en regio’s hebben een convenant of samenwerkingsagenda met de voor hen preferente zorgverzekeraar. Daarin is in een aantal gevallen ook Kansrijke Start opgenomen, zoals in Arnhem. Veelvoorkomende thema’s in dit soort convenanten of agenda’s die relevant zijn voor Kansrijke Start, zijn Armoede & schulden, Preventie, GGZ en Jeugd.

Praktijkvoorbeeld samenwerkingsagenda Menzis en gemeenten

Ervoor zorgen dat kinderen een kansrijke start hebben, daar gaan ze in de provincie Groningen voor. Zorgverzekeraar Menzis heeft met alle Groningse gemeenten een regionale samenwerkingsagenda opgesteld om de krachten te bundelen, rond preventie, psychisch kwetsbaren, kwetsbare ouderen en samenwerking tussen medisch en sociaal domein. De agenda kent zeven speerpunten, waaronder zwangerschap en geboorte. Lees verder over dit voorbeeld.

Preventieakkoorden en preventiecoalities

Andere aanknopingspunten voor de samenwerking met zorgverzekeraars rond Kansrijke Start zijn de preventieakkoorden en de zogenaamde preventiecoalities (samenwerking zorgverzekeraars en gemeenten aan de preventie van risicogroepen). In veel gemeenten en regio’s is of wordt hier met vele partners aan gewerkt en zijn ook zorgverzekeraars vaak betrokken. In een aantal preventieakkoorden is bijvoorbeeld ook Kansrijke Start (en/of opvoeden) opgenomen, zoals die in Friesland en in Oegstgeest.

Vaak zijn ook de andere thema’s in de preventieakkoorden relevant voor een kansrijke start, zoals de leefstijlthema’s roken, alcohol & overgewicht en thema’s als schulden of financieel gezond, leefomgeving of gezondheidsverschillen. Ga na of je daarbij kunt aansluiten. Kijk hier voor meer informatie en voorbeelden van preventieakkoorden en lees de factsheet van het RIVM hierover.

Preventie

Meer weten over preventie? Lees verder over preventie: 16 handvatten en succesfactoren voor effectief beleid.

Gemeentepolis

Veel gemeenten hebben een gemeentepolis. Dit is een zorgverzekering voor inwoners met een laag inkomen, chronische ziekte of beperking. Het is een basisverzekering met een aanvullende verzekering. De afspraken over de inhoud en over de kosten worden in gezamenlijk overleg tussen verzekeraar en gemeenten gemaakt. Dit gebeurt vooral in regioverband met de preferente zorgverzekeraar in dat gebied. In de meeste gemeenten valt de ontwikkeling en afsluiting van de polis onder Werk en Inkomen. In de aanvullende verzekering van deze gemeentepolis kunnen extra vergoedingen op het gebied van preventie en kansrijke start (voor zaken die in de basisverzekering zitten) worden opgenomen.

Enkele aanknopingspunten voor coalities

Informeer coalitiepartners over de minimapolis in je gemeente. Vertel wat wordt vergoed en wat niet en wat de voor- en nadelen zijn.
Communiceer met (aanstaande) ouders over de polis op een eenduidige en begrijpelijke manier. Zorg voor begeleiding van (aanstaande) ouders naar de voor hen passende verzekering.
Ga na wie in je gemeente de gesprekken met de zorgverzekeraar voert. Bespreek wat er nu al in de polis zit voor kwetsbare zwangeren of gezinnen en wat daarin nog meer mogelijk is. Denk bijvoorbeeld aan het vergoeden de kosten voor kraamzorg. Sluit eventueel aan bij jaarlijkse regionale overleggen over de gemeentepolis (meestal in het najaar).
Organiseer of sluit aan bij regionale bijeenkomsten met andere gemeenten en partners over de inhoud van de polis om te bespreken wat zij in de praktijk tegenkomen. Bespreek dit voor met de coalitiepartners.
Er is ook een mogelijkheid om ‘potjes’ voor aanvullende diensten vanuit andere wetten zoals de Participatiewet (bijvoorbeeld voor zwangeren met een uitkering) te koppelen aan de gemeentepolis. Ga na of die er in je gemeente al zijn of bespreek de mogelijkheden.
Een aantal zorgverzekeraars spreekt met gemeenten af een eurobudget te creëren: 1 euro per betalende verzekerde op de gemeentepolis. Dit budget mag de gemeente vrij besteden bijvoorbeeld voor activiteiten binnen Kansrijke Start.
Zorgverzekeraars zijn vaak ook betrokken bij regionale preventieakkoorden en stellen werkagenda’s en convenanten op met regio’s of grote gemeenten. Daarin staan armoede en schulden vaak als thema’s opgenomen en soms ook Kansrijke Start. Kun je daarbij aansluiten?

Lees verder over de gemeentepolis.

Meer informatie

Nationaal Preventieakkoord: routekaart naar een gezondere bevolking in 2040
VNG website Samenwerking gemeenten en zorgverzekeraars
Gezondin en VNG brochures waarin vijf regio’s hun ervaringen over samenwerken met zorgverzekeraars delen.
Bekijk ook de Wegwijzer financiering voor een integrale aanpak van Kansrijke Start.
De SPUK-regeling maakt het voor gemeenten mogelijk stevig en meer in samenhang in te zetten op preventie. De SPUK-regeling bundelt geldstromen die zich richten op het stimuleren van gezondheid, sport en bewegen, preventie en het versterken van de sociale basis.