Praktijkvoorbeeld Kansrijke Start
IJmond stelt coördinator sociale verloskunde aan
Aanstaande ouders die niet weten hoe de geboortezorg in Nederland is geregeld, hoe ze kraamzorg moeten aanvragen, kampen met schulden of verslaving… In IJmond is er een coördinator sociale verloskunde die ervoor zorgt dat zij toegeleid worden naar de juiste hulp en ondersteuning.
Verloskundigen horen regelmatig dat ouders zoveel problemen hebben, dat zij hun kind moeilijk een goede start kunnen geven. Het kan voor verloskundigen moeilijk zijn om de weg te vinden naar het juiste ondersteuningsaanbod en het kost veel tijd. Het is daarom onmogelijk voor hen om dit voor alle ouders te doen. Sinds 2022 is er in de regio Kennemerland in het kader van Kansrijke Start daarom een coördinator sociale verloskunde aangesteld. “Mensen komen nu echt op de goede plek terecht”, geeft verloskundige Charlette van de Warrenburg aan.
Hulpaanbod onduidelijk
Verloskundige Charlette Van de Warrenburg en haar collega’s kennen de weg naar de interventie Stevig Ouderschap. Maar het verdere aanbod is onduidelijk en vaak ook moeilijk bereikbaar. Ook kost gepaste hulp vinden tijd. “Zo word je vaak doorverwezen naar weer een andere hulpverlener áls je iemand aan de lijn krijgt”, licht Van de Warrenburg toe.
Kloof medisch en sociaal domein
In 2021 werd door de Integrale Geboortezorg Organisatie (IGO) een onderzoek gedaan naar de samenwerking in het geboortezorgdomein in de regio Kennemerland. Daaruit bleek dat er een kloof zat tussen het medisch en het sociaal domein. Een van de aanbevelingen was om een schakelpunt te creëren om beide domeinen beter te verbinden. Vanuit de IGO werd vervolgens een aanvraag gedaan bij de IJmondiale gemeenten voor de financiering van een coördinator sociale verloskunde om te helpen bij een betere domeinoverstijgende verbinding.
Huisbezoek
Rigtje Damstra is sinds 2022 werkzaam in de functie van coördinator sociale verloskunde. Alle verloskundigenpraktijken in de regio kunnen ouders met (multi-)problematiek naar haar doorverwijzen. Ze krijgt zo’n tien aanvragen per maand. “Ik ga op huisbezoek en heb de tijd om bijvoorbeeld samen met de ouders geboortezorg aan te vragen. Als ouders hulp nodig hebben van een andere instantie, bijvoorbeeld vanwege schulden of huisvestingsproblematiek, ga ik mee naar het intakegesprek als ik vermoed dat ze daar anders niet aankomen.”
Compensatie eigen bijdrage
Van de Warrenburg is erg blij met de inzet van Damstra. “Ze heeft helemaal paraat waar mensen naar toe moeten. Je ziet dat ouders nu echt op de goede plek terechtkomen en beter geholpen worden.” Bovendien was een andere aanbeveling vanuit het onderzoek om de eigen bijdrage voor kraamzorg voor gezinnen in een kwetsbare situatie te compenseren. Deze gezinnen kiezen er om die reden vaker voor om geen of minder gebruik te maken van kraamzorg. De eigen bijdrage wordt nu in de regio volledig betaald door de gemeenten. Van de Warrenburg: “We zien nu inderdaad dat ouders vaker voor langere tijd kraamhulp aanvragen.”
Samenwerking JGZ
De initiatieven sluiten goed aan bij de zorgakkoorden GALA en IZA die gericht zijn op preventie en regionale samenwerking. Om de ervaringen te toetsen en kennis te delen, is ook een regionale werkgroep opgericht. Gemeenten, JGZ en afvaardiging van IGO maken er deel van uit. Een van de grootste uitdagingen van de coördinator sociale verloskunde was om de samenwerking met de netwerkpartners te stroomlijnen. Damstra: “Waar in het begin de nadruk vooral lag op het ondersteunen van de verloskundigen bij het verwijzen, ziet nu ook het sociaal domein de meerwaarde van mijn rol.”
Tips
- Gewoon doen! In meerdere gemeenten wordt gedacht over het instellen van een schakelfunctie tussen het medisch en het sociaal domein. Rigtje Damstra hoort vaker dat er veel overlegd wordt en veel onderzoek wordt gedaan. ‘Heb lef en probeer het gewoon’ is haar advies. ‘Anders komt er nooit wat van de grond.’
- Vraag de gemeente om de eigen bijdrage voor kraamzorg voor gezinnen in een kwetsbare situatie te compenseren. Voor gemeentes gaat om hele lage bedragen, hoogstens 150 euro per gezin.
- Durf samen te werken!