Het gaat goed met Naomi (17). Haar dochter is bijna één jaar en Naomi heeft net haar diploma gehaald van de entreeopleiding. Na de zomer begint ze aan de opleiding tot pedagogisch medewerker. “Ze is een jonge meid met veel kracht”, zegt Joëlle van Harten, haar begeleider.

Anderhalf jaar geleden kwam Joëlle in contact met Naomi. Naomi ontving  hulp van verschillende zorg- en hulpverleners, maar dat verliep niet soepel. “Ze wilden veel van haar en hadden geen vertrouwen in haar ouderschap, omdat ze zo jong was. Bovendien was er thuis veel aan de hand.” Naomi hoorde via een vriendin van het Jonge Moederwerk en zocht via Facebook contact. Niet de meest gebruikelijke verwijzing; de meeste aanstaande ouders worden via hun verloskundigen met Jonge Moederwerk in contact gebracht. De Jongemoederwerkers zijn er voor alle vrouwen en hun partners die een steuntje in de rug kunnen gebruiken om hun kind een goede start te geven.

Verademing

“Vertel eens. Wie ben je en wat wil je kwijt?” Het was de eerste vraag die Joëlle aan Naomi stelde. Maar ze vroeg ook waar de aanstaande moeder behoefte aan had. “Dat verschilde per moment. Ze kon babyspulletjes gebruiken, maar ook het voogdijschap moest geregeld worden. Samen maakten we een geboorteplan waarin alles is geregeld rondom de bevalling: wie gaat er met haar naar het ziekenhuis, wat is nodig voor de uitzet voor de baby en de warme overdracht aan de kraamzorg.” Af en toe wilde Naomi ook gewoon haar verhaal kwijt.

Na haar ervaringen met hulpverleners die over haar beslisten en haar geen stem gaven, was het contact met Joëlle voor Naomi een verademing. “Ik had vooral behoefte aan iemand die naar mij luisterde en mij begreep. Het was ook altijd heel gezellig.” Omdat de ontmoetingen met Joëlle niet structureel waren, voelde het voor Naomi niet als een verplichting. “We leggen niets op”, legt Joëlle uit. “Door het stellen van vragen geven we ze inzicht in de keuzes die ze maken. Daardoor denken ze na over wat goed is. Ze kunnen dan een weloverwogen besluit nemen en krijgen zelfvertrouwen, ook in hun ouderschap.”

Vriendin

Tijdens haar zwangerschap verwaterde de band met haar eigen vriendengroep. Ook bij de wekelijkse inloop, ontmoetingsplek van aanstaande en jonge moeders, vond ze geen aansluiting: de meesten waren boven de twintig jaar. Joëlle bracht Naomi in contact met leeftijdsgenootje Liz via een groeps-app. Naomi: “We kletsten met elkaar en zijn diezelfde avond nog gaan zwemmen.” Ze leven met elkaar mee en doen vooral leuke dingen samen, zoals shoppen, zwemmen of bij elkaar op bezoek gaan. “Als ik wil kan ik mijn verhaal aan haar kwijt. Liz staat op het punt om te bevallen en daar kijken we allebei naar uit.”

Vertrouwen

De kracht van de ondersteuning is de vertrouwensband die Joëlle en haar collega’s opbouwen met aanstaande ouders in kwetsbare situaties. “Ze hebben veel meegemaakt. Sommigen hebben zelfs niemand meer om op terug te vallen. Hun hoofd loopt over.” Door persoonlijk contact pakken de begeleiders zaken op die aanstaande ouders helpen. “Samen zoeken we naar oplossingen en heel soms zijn die er niet. Dan is het sowieso fijn om je verhaal te delen.” Een belangrijke vorm van ondersteuning is het creëren van een sociaal netwerk met mensen in dezelfde situatie. “Zo leren zij mensen kennen waarop ze terug kunnen vallen, ook als wij er niet zijn. Dat is duurzame hulp.”

Succes delen

Samen met Joëlle sprak Naomi tijdens de conferentie ‘Kansrijke Start Dichtbij’ van afgelopen juni over hoe belangrijk informele steun is. “Ik vind dat hulpverleners moeten weten dat hun hulp niet altijd rooskleurig én nodig is. Ik had iemand nodig zoals Joëlle, omdat ze écht naar mij luisterde. En Liz, een vriendin die in dezelfde situatie zit, waarmee ik leuke dingen kan doen.” Joëlle vond het tof om tijdens de conferentie te vertellen over de bijzondere werkwijze in Almelo. “Wat zou het mooi zijn als we dit kunnen uitrollen naar andere gemeenten.”