Praktijkvoorbeeld Welbevinden op School
‘Heb vertrouwen in je studenten. Zolang jij in ze blijft geloven, doen zij dat zelf ook’
Elke student aan het Da Vinci College loopt er minimaal één keer overheen: het in regenboogkleuren geschilderde zebrapad dat voor de hoofdvestiging in Dordrecht ligt. Het is een boodschap die alle 14 locaties uitdragen: iedereen die hier binnenkomt is welkom en iedereen wordt gewaardeerd. Wat doen ze er nog meer om het welbevinden van studenten te vergroten? Marlijn van Gent, coördinator Gezonde School, vertelt.
Iedereen op het Da Vinci College is gelijk. Maar niet iedere student heeft dezelfde zorg en ondersteuning nodig. Sommige studenten hebben iets anders of méér nodig. Bijvoorbeeld als er problemen thuis zijn. Als er sprake is van armoede of als je de Nederlandse taal niet goed spreekt. “Daarom houden we in onze aanpak rekening met alle soorten studenten”, zegt Marlijn van Gent. En voor studenten die dat nodig hebben is een heel scala aan ondersteuning mogelijk, zoals begeleiding door de zorgcoördinator of schoolpsycholoog. Of een training om sterker in je schoenen te staan.
Eigen regie
Een student moet het wel zelf aangeven als hij of zij hulp nodig heeft, zegt Marlijn. “We hebben huiswerkbegeleiding, maar daar moet je je wel voor aanmelden. Je kunt twee toetsen herkansen voor een hoger cijfer, maar daar moet je je je zelf voor inschrijven. Die eigen regie vinden we belangrijk, omdat onze studenten straks op de werkvloer zichzelf ook staande moeten houden.”
Eigen regie is ook van belang omdat medewerkers van een mbo minder contact hebben met ouders – zeker als het om meerderjarige studenten gaat. “Wat we wél doen, is duidelijk maken dat studenten altijd bij ons terecht kunnen. We zorgen ervoor dat iedere student het aanbod kent. Het gaat erom dat ze zich zelf bewust worden wat bij hen aan de orde is. Dan is de motivatie ergens mee aan de slag te gaan, of hulp te zoeken, veel sterker.”
Thema 2-daagse
Om die bewustwording te vergroten maakt het Da Vinci College gebruik van ‘Test je Leefstijl’. Studenten kunnen anoniem inzicht krijgen in hoe het ervoor staat met hun (mentale) gezondheid, omgang met alcohol en drugs maar bijvoorbeeld ook of ze grip hebben op hun geld. Alle eerstejaarsstudenten maken die test nadat ze eerst les hebben gehad over het hoe en waarom ervan. Studenten van niveau 1 en 2 vullen de testen in onder begeleiding van een docent. Marlijn: “Studenten die moeite hebben met de Nederlandse taal kunnen daarnaast extra uitleg krijgen.” Voor de eerstejaars is de test vrij uitgebreid. Daarom wil het Da Vinci College de test over het hele schooljaar ‘uitsmeren’. Ook voor de niveau 3 en niveau 4 studenten maakt ‘Test je leefstijl’ onderdeel uit van het onderwijsprogramma van de studieloopbaanbegeleiders.
Rondom de vijftien onderwerpen die in ‘Test je Leefstijl’ aan bod komen, organiseert het college een thema 2-daagse waaraan studenten vrijwillig kunnen meedoen. Marlijn: “Als blijkt dat je meer kennis over financiën nodig hebt, kan onze geldcoach helpen bij het doen van belastingaangifte en het afsluiten van een zorgverzekering. Dat kan online en anoniem.”
Signaleren huiselijk geweld
Uit ‘Test je Leefstijl’ kwam ook een verontrustend getal naar boven. Liefst 180 eerstejaars studenten rapporteerden dat er thuis sprake is van huiselijk geweld en/of mishandeling. Marlijn: “Ons college heeft hiervoor een aandachtsfunctionaris in dienst. Toen ik haar vroeg hoeveel meldingen zij hierover had gekregen, bleek dat er maar één te zijn. Dat is een wel erg grote discrepantie. Bovendien is dit een onderwerp dat je niet kunt overlaten aan ‘eigen regie’ van een student.”
Verplichte scholing: signaleren van huiselijk geweld
De school besloot daarop een verplichte scholing rondom het signaleren van huiselijk geweld te organiseren voor alle medewerkers die in contact zijn met studenten. Marlijn volgde die scholing zelf ook. Het was een eyeopener. “Ik merkte dat ik mezelf ook schuldig maakte aan het doen van aannames. Zo werd een foto getoond van een student die languit over de tafel hing. Je denkt dan al snel: die heeft te hard gefeest. Of de hele nacht gewerkt. Je kunt dan best tegen een student zeggen: ‘Ik zie dat je over de tafel hangt: kan ik je ergens mee helpen? Dan zet jij weliswaar de eerste stap, maar dan is het aan de student zelf daarop te reageren.” Als een student uitzonderlijk gedrag vertoont, dan is dat een manier van aandacht vragen. Marlijn: “Vraag dan dóór en vertel dat er hulp mogelijk is. Als een student daar niet meteen op antwoordt, kun je opperen dat je er volgende keer nog een keer op terugkomt.” Sinds de scholing kreeg de aandachtsfunctionaris zeven meldingen van huiselijk geweld binnen.
Nederlandse taal als ultieme gelijkmaker
Veel studenten in de stadsregio Dordrecht hebben een migratie-achtergrond. Dat geldt eveneens voor de eigenaren en werknemers van de bedrijven waar zij stage lopen of later aan het werk gaan. Het gevolg is dat stagediscriminatie “eigenlijk geen issue is”. Marlijn: “Gelukkig maar! Waar wij juist op letten, is dat we studenten koppelen aan een stageplek waar ze Nederlands spreken. Eerst leek het een goed idee om bijvoorbeeld Syrische studenten te plaatsen in een bedrijf waar Arabisch wordt gesproken. Maar als er één gelijkmaker is, is dat de Nederlandse taal. Daar zijn Syrische, maar bijvoorbeeld ook Oekraïense studenten zich enorm van bewust. Studenten met een vluchtachtergrond grijpen de kans op een beter bestaan met beide handen aan en willen de enorme verwachtingen die hun ouders van ze hebben graag waarmaken. Ook stress, of die thuis speelt of op school, is iets waarin wij kunnen helpen, bijvoorbeeld met huiswerkbegeleiding.”
DaVinted markt
Voor een onderwerp waarmee veel studenten helaas wél te maken hebben, armoede, bedacht het college, naast de al genoemde geld-coaching ook een ludiek event: De DaVinted markt. Daarvoor werd de hal van de hoofdlocatie tijdens de feestdagen omgedoopt tot weggeefwinkel waar studenten en docenten die iets over hebben, kleding en spullen voor in huis konden doneren. Studenten die iets van hun gading zagen, konden het gratis meenemen. Marlijn: “Ik maakte me een beetje zorgen of er wel genoeg animo zou zijn, maar het werd een enorme hit. Sommigen kwamen naar me toe: ‘mevrouw, vindt u dit staan bij mij? We hadden ook een afhaaldrogist die goed werd bezocht.”
Op de lange termijn zijn studenten meer geholpen met tegemoetkomingen rondom studiematerialen en hulp bij het aanvragen van een basisbeurs, weet ook Marlijn. “Maar zo’n markt is ook echt een feelgood evenement waar we allemaal vrolijk van werden.”
Tips van Marlijn
Ben je ook werkzaam op een mbo school en zoek je naar manieren om te werken aan welbevinden en het verkleinen van kansenongelijkheid? Gezonde School coördinator Marlijn van Gent deelt de volgende tips:
- Gebruik ‘Test je Leefstijl’ om inzicht te krijgen in wat er op jouw school speelt. “Je kunt het ook heel goed gebruiken als nulmeting op groepsniveau.”
- Studenten die lekker in hun vel zitten leren beter. Check de mbo-webpagina van Welbevinden op School of de Gezonde School site. “Die staan vol met goede tips en tricks, speciaal voor het mbo.”
- Laat studenten zelf de regie nemen om in hun behoeften te voorzien. “En heb vertrouwen in je studenten. Zolang jij in ze blijft geloven, doen zij dat zelf ook.”
Studenten die opgroeien in kwetsbare gezinnen
Meer weten over werken aan welbevinden op school bij studenten die opgroeien in kwetsbare gezinnen? Bekijk dan deze infosheet met tips en handvatten van Pharos.