Praktijkvoorbeeld Kansrijke Start
Den Haag zet de schouders onder een gezonde start
Ieder kind verdient dezelfde kans op een goede start. Om iedereen die kans te gunnen, moet je je hier als gemeente wel voor inzetten. Gezondheidsverschillen kunnen namelijk al rond de geboorte ontstaan. Dat realiseert GIDS-gemeente Den Haag zich ook. Zij werken met succes aan een goede start. Inmiddels zijn de sterftecijfers rond de geboorte in Den Haag gedaald. Sterker nog; deze daling is zelfs iets groter bij kinderen van moeders met een lage sociaaleconomische status.
In Den Haag worden per jaar ongeveer 7000 kinderen geboren. Met de ‘Haagse Aanpak Perinatale Gezondheid’ (HAPG) werken professionals in Den Haag aan een gezonde start voor hen allemaal.
Hoge babysterfte
In 2008 kampte Den Haag met een hoge babysterfte. Ook werd een groot aantal kinderen te vroeg, of met een te laag geboortegewicht geboren. Deze statistieken moesten omlaag naar het landelijke gemiddelde. Daarom startten de gemeente en de GGD Haaglanden de ‘Haagse Aanpak Perinatale Gezondheid’ (HAPG). Samen werken ze aan een goede geboorte en gezonde start voor alle Haagse kinderen .
De gemeente en GGD betrokken de hele geboortezorgketen bij de HAPG. Zo werkten ze onder andere samen met verloskundigen, de kraamzorg, gynaecologen, huisartsen, het Erasmus MC en het CJG. Samen onderzochten zij wat er nodig was voor een gezonde start in Den Haag en welke wijken hierbij extra aandacht nodig hebben.
Tijd voor actie
Om alle kinderen in Den Haag een goede start te kunnen bieden, ontwikkelde de HAPG vier actielijnen:
- Vroegsignalering en doorgaande zorg voor kwetsbare zwangeren en kinderen;
- Het versterken van de geboortezorg;
- Preventie: gezond zwanger worden en gezond zwanger zijn;
- Monitoring en evaluatie door GGD-epidemiologen.
De HAPG maakte voor deze actielijnen een plan van aanpak. Daarin staan resultaatafspraken zodat de gemeente de opbrengsten goed in de gaten kan houden. Het platform HAPG bespreekt de voortgang twee tot drie keer per jaar. Daarnaast monitort de GGD door middel van vragenlijsten en gesprekken met de zorgprofessionals. GGD-epidemiologen analyseren elke vier jaar de perinatale morbiditeit en mortaliteit.
Resultaten
De vergelijking van de periode 2000-2008 met de periode 2009-2014 liet op jaarbasis een daling zien van sterfte rond de geboorte in Den Haag. De daling was zelfs iets groter bij kinderen van moeders met een lage sociaaleconomische status. De perinatale morbiditeitscijfers waren ongeveer gelijk gebleven.
Aan de hand van overleggen, plannen en epidemiologische gegevens blijft Den Haag de komende jaren monitoren De komende tijd richt de HAPG zich meer op de eerste 1000 dagen. Zij zullen dan niet alleen kijken naar de zwangerschap, maar naar de hele perinatale periode tot de leeftijd van 2 jaar.
Tips
- Het loont om een uitgebreid vooronderzoek te doen. Zo kun je concrete doelen stellen en de juiste partijen betrekken.
- Houd je resultaten goed in de gaten. Zo kun je je plannen op tijd bijstellen. Je blijft daardoor de juiste dingen doen.
- Monitor goed. Zo kun je je wethouders en de gemeenteraad goed informeren over de voortgang. Dit vergroot het draagvlak.
- Ga op zoek naar bevlogen zorgprofessionals en betrek die vanaf het begin, ook bij het stellen van doelen en monitoring.
- Vergelijk je resultaten met die van andere gemeenten.
Contact
Hanneke van Zoest adviseert de gemeente Den Haag voor het programma ‘Lokale Coalities Kansrijke Start’. Wil je meer weten over het werk van dit programma in Den Haag? Neem dan contact op met Hanneke.
Marleen Sterker is projectleider van het programma ‘Haagse Aanpak Perinatale Gezondheid’ (HAPG)’ in Den Haag. Heb je meer vragen over het project? Dan kun je haar een mail sturen.
Meer over de HAPG
Hier vind je activiteiten, plannen en uitkomsten van de Haagse Aanpak Perinatale Gezondheid (HAPG).
Meer voorbeelden Kansrijke start
Gemeente Hoogeveen – Gezondheidsverschillen verkleinen: start voor de geboorte
Gemeente Smallingerland I – Een zorgpad helpt bij een gezonde start in Smallingerland
Gemeente Groningen – Een kansrijke start voor alle Groningse kinderen
Gemeente Schiedam – Schiedam gaat voor een gezonde start!
Gemeente Heerlen – Kansrijk van start in Heerlen
Gemeente Tilburg – Inwoners vormen de sociale agenda in Tilburg
Gemeente Nijmegen – Gezonde start in Nijmegen
Gemeente Smallingerland II – Zorgpad Smallingerland: van papier naar praktijk
Gemeente Utrecht – Utrecht in gesprek over een kansrijke start
Gemeente Doesburg – Meer zicht op kwetsbare zwangeren in Doesburg
Gemeente Dordrecht – Kansrijk van start in Dordrecht