Relevante cijfers over armoede en schulden

• Gebruik bestaande cijfers die iets zeggen over geldzorgen, armoede en schulden tijdens de eerste 1000 dagen:
  • waarstaatjegemeente.nl van de VNG met diverse cijfers rond de thema’s Werk & inkomen, Gezondheid en Jeugd. Je vindt er bijvoorbeeld cijfers over kinderen die opgroeien in huishoudens met een uitkering en huishoudens met problematische schulden of eenoudergezinnen.
  • Indicatorenset Lokale Monitoring Kansrijke Start van het RIVM: met cijfers over problematische schulden voor-, tijdens- en na de zwangerschap en stress over geldzorgen voor de zwangerschap.
  • Kansenkaart.nl: inzicht in het inkomen van huishoudens op het niveau van gemeenten in combinatie met bijvoorbeeld vroeggeboorte of laaggeboortegewicht.
  • Dashboard armoede thuiswonende kinderen (CBS): per gemeente inzicht in waar de meeste kinderen in armoede wonen.
  • Cijfers over jeugd en opvoeding: armoede in gezinnen (NJI)
• Ga na of er aanvullende lokale cijfers beschikbaar zijn (bijvoorbeeld vanuit armoedebeleid of partners als de GGD/JGZ). Denk aan hoeveel gezinnen moeite hebben met rondkomen? Hoeveel gebruik wordt er gemaakt van de voorzieningen voor gezinnen in kwetsbare situaties?

Betekenis geven aan cijfers over armoede

Er zit altijd een verhaal achter de cijfers. Bespreek de cijfers met de coalitiepartners. Herkennen zij het beeld uit de cijfers vanuit hun praktijk? Welke signalen en aanvullingen hebben zij? En welke richtingen voor verbetering van de situatie zien zij?

• Bespreek of er specifieke groepen zijn die extra aandacht vragen (zoals tienermoeders of gezinnen met een met een vluchtelingenachtergrond). Of zijn er specifieke wijken of gebieden met meer problematiek?
• Betrek bij het bespreken van de cijfers ook de professionals en vrijwilligers die actief zijn op het thema geldzorgen, armoede en schulden. Denk aan de (sociale)wijk- of buurtteams, schulddienstverlening en/of consulenten geldzaken/-zorgen, huisartsen/POH, woningcorporaties, vrijwilligers van de Thuisadministratie, schuldhulpMaatje, vluchtelingenwerk, zorgorganisaties, hulp vanuit kerken of buurtverenigingen. Herkennen zij de cijfers en hebben zij aanvullingen?
• Ga in gesprek met (aanstaande) ouders met geldzorgen: met welke problemen hebben zij te maken en wat hebben zij nodig? In deze infosheet vind je tips voor gesprekken met ouders.
• Kun je de gezamenlijke opgaven rond armoede en schulden en de eerste 100 dagen in jullie gemeente met elkaar formuleren?

Bewustzijn impact geldzorgen en stress

Niet iedere vrijwilliger en professional is zich bewust van geldzorgen en stress tijdens de eerste 1000 dagen en de impact daarvan. Wat betekent het voor (aanstaande) ouders en hun (ongeboren) kinderen? Besteed aandacht aan de gevolgen van armoede en stress voor (aanstaande) ouders en kinderen. Hoe kun je vanuit je eigen rol aansluiten bij de (aanstaande) ouders die stress ervaren?

• Faciliteer onderlinge uitwisseling over armoede en schulden. Bijvoorbeeld tussen zorgprofessionals en professionals en vrijwilligers uit de schuldhulpverlening of inkomensondersteuning.

• • Kijk bijvoorbeeld naar de conferentie ‘Geldzorgen en Kansrijke Start’ in Utrecht.
  • Lees over de ‘Week van de Gezonde en Kansrijke Start’ met als thema bestaanszekerheid in Amsterdam.

• Het is voor professionals en beleidsmedewerkers vaak lastig om echt te kunnen begrijpen wat het betekent om in armoede te leven en op te groeien. Ervaringsdeskundigen armoede weten dit als geen ander. Kun je samenwerken met ervaringsdeskundigen? Dat gebeurt bijvoorbeeld in Groningen. Dankzij haar inzet groeit het bewustzijn over de impact van (langdurige) armoede op gezinnen.
• Je kunt professionals laten ervaren hoe het is om met stress te leven, bijvoorbeeld door een serious game (Amsterdam)te spelen, via de Armoede Experienceof het Overleefhuis. Vooral het gesprek over deze ervaring draagt bij aan bewustwording van wat armoede met mensen doet.
• Er zijn campagnes en/of landelijke dagen rond geldzorgen en armoede. Denk bijvoorbeeld aan de week tegen armoede of de internationale dag tegen armoede. Kun je daarop meeliften? Movisie heeft een werkboek waarmee je een eigen ‘Week van de Armoede’ kunt organiseren.