‘Blijf patiënten uitnodigen om samen te beslissen’
Een goed gesprek tussen zorgverlener en patiënt is een open en persoonlijk gesprek waarin besproken wordt wat écht belangrijk is voor een patiënt. Maar dat is niet gemakkelijk. Mensen hebben bijvoorbeeld moeite met het onder woorden brengen van wensen. Minstens een kwart van alle patiënten vindt Samen Beslissen lastig. Dat geldt vooral voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Dat blijkt uit onderzoek van Kantar Public dat in 2020 van start ging.
Pharos deed mee aan de campagne en laat zien dat Samen Beslissen ook mogelijk is voor en met patiënten die beperkt gezondheidsvaardig zijn. In dit artikel lees je bruikbare handvatten en adviezen.
Nameting onderzoek
Dit jaar is een nameting gedaan in het onderzoek van Kantar Public. Daaruit blijkt dat 70 procent van de zorgverleners en zorggebruikers aandacht voor Samen Beslissen belangrijk vindt. Maar zorgverleners beslissen nog net zoveel samen als voor de campagne. Daarom is het extra belangrijk om extra aandacht te geven aan het faciliteren en stimuleren van Samen Beslissen in de praktijk.
‘Vermijd moeilijke woorden en jargon’
Projectleider Hester van Bommel zit in het campagneteam namens Pharos. “Het blijft belangrijk om patiënten uit te nodigen om samen te beslissen. Zeker voor patiënten die minder taalvaardig zijn of beperkt gezondheidsvaardig. Veel patiënten vinden het lastig om hun vraag goed onder woorden te brengen of begrijpen de uitleg onvoldoende. Door gebruik van veel moeilijke woorden en jargon is het voor veel patiënten vaak niet duidelijk wat er aan de hand is.”
Samen beslissen begint bij ‘stap 0’
“Het is belangrijk dat de patiënt eerst zijn/haar diagnose begrijpt, voordat er verschillende behandelopties voorgelegd worden. Dus patiënten moeten eerst weten wat zij mankeren en hier begrijpelijke informatie over krijgen voordat er gesproken kan worden over keuze in behandeling of advies. Een ‘stap 0’ in het proces van samen beslissen is noodzakelijk”, aldus Hester. “Daarnaast blijft het ook belangrijk dat een zorgverlener begrijpelijk informatie over aandoening of behandeling kan geven aan de patiënt. Hieronder vind je een aantal adviezen.”
Adviezen voor zorgverleners
De verantwoordelijkheid ligt niet bij één persoon of partij. Als zorgverlener is dit wat jij onder andere kunt doen om samen beslissen voor iedereen mogelijk te maken:
- Zorg dat de patiënt zijn/haar diagnose begrijpt, voordat er verschillende behandelopties voorgelegd worden. Gebruik op verschillende momenten in het consult de terugvraagmethode om te checken of de patiënt de uitleg begrijpt.
- Let er in de spreekkamer op dat alle communicatie begrijpelijk is: het informeren van de patiënt over zijn of haar situatie, het bespreken van uitkomsten en gezamenlijk tot een besluit over de best passende zorg komen.
- Creëer vertrouwen en een veilige setting zodat de patiënt zijn eigen gedachten en voorkeuren kan uiten. Geef ook duidelijke uitleg als het niet mogelijk is om de voorkeur van de patiënt uit te voeren.
- Gebruik begrijpelijk keuzehulpen zoals de keuzekaarten in beeld of andere consultondersteunende materialen zoals praatkaarten of begrijp je lichaam.
- Zorg voor een goede toegankelijkheid van het digitale aanbod van de vragen en uitkomsten, ook voor patiënten met minder digitale vaardigheden (22% van de Nederlanders).
Vragen?
Voor vragen kun je contact opnemen met projectleider Hester van Bommel via h.vanbommel@pharos.nl
De campagne is een initiatief van het programma Uitkomstgerichte Zorg
Bekijk hier de campagne-website: begineengoedgesprek.nl
Lees hier het verhaal van taalambassadeur Rob Weijers en zijn huisarts Dirkje Snijders.
Onderzoek Kantar Public (2020): https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2020/05/11/samen-beslissen
Nameting onderzoek (2022).
