Vaders zelf aan het woord

Vier portretten van vier vaders: recht in de camera vertellen zij openhartig over de waarde van vaderschap, een beeld dat mede gevormd werd door hun eigen vader.

We hebben in Nederland een aantal bevlogen experts die zich inzetten voor de betrokkenheid van vaders. Zij vertellen hieronder waarom dat zo belangrijk is en hoe je vaders kunt ondersteunen bij het oppakken van hun rol in de eerste 1000 dagen.

Bernard: “Ik zet vaders op de kaart.”

“In de afgelopen tien jaar is er zoveel onderzoek gepubliceerd over hoe belangrijk betrokken vaderschap is. Er zijn veel goede initiatieven en interventies. Laat Kansrijke Start het vliegwiel zijn om deze kennis te delen en in de praktijk te brengen.” Bernard Schlimbach is projectcoördinator van het Platform Betrokken Vaderschap regio Noord: Groningse partnerorganisaties die zich samen inzetten voor vaders, zodat die hun essentiële rol kunnen oppakken. Het actieprogramma Kansrijke Start biedt in zijn ogen de uitgelezen kans om nu echt te kunnen doorpakken. Hij zocht daarom aansluiting bij de coalitie van Groningen.

“Als het over kwetsbare gezinnen gaat, zijn de vaders vaak op een negatieve manier in beeld: ze zijn afwezig of ze plegen huiselijk geweld… Maar wat kunnen we doen om betrokken vaderschap vanaf het vroegste begin te stimuleren, en zo meer balans en veerkracht te brengen in gezinnen? Hoe kunnen we aankomende ouders stimuleren om met elkaar te praten over hoe zij invulling willen geven aan ouderschap en opvoeding, en hoe ze taken willen verdelen? Ik hoop dat organisaties en professionals, die kwetsbare gezinnen begeleiden, het actieprogramma Kansrijke Start aangrijpen om dit zelfonderzoek aan te gaan. Ook door actief te delen wat goed werkt om vaders, en dus ook kwetsbare vaders, te bereiken en in hun kracht te zetten.”

“De betekenis van betrokken vaderschap is door Louis Taveccchio en vele andere wetenschappers uitgebreid beschreven. Een vader die al voor de geboorte nauw betrokken is en zijn partner al vanaf het begin ondersteunt, bindt zich sterker aan het kind. Hij heeft daardoor meer mogelijkheden om een eigen identiteit te ontwikkelen als vader. En: als we mannen meer ruimte geven om in die eerste periode voor hun kind te zorgen, blijven ze later ook meer zorgtaken op zich nemen.”

Focus op vaders

“Professionals die zich richten op de eerste 1000 dagen zijn zich heel bewust van de betekenis van vaders. Des te meer viel het mij op, dat in het plan van aanpak van het actieprogramma Kansrijke Start weinig wordt gezegd over vaderbetrokkenheid. En dat is zonde, want met dit programma kunnen we nu juist het verschil maken. Daarom klopte ik aan bij de regionale coalitie in Groningen. Nu hebben we vanuit ons Platform Betrokken Vaderschap twee bijeenkomsten gehad met een gevarieerde groep professionals van de coalitie, die enthousiast reageerden.”

Iedereen wint bij betrokken vaderschap

“Het Platform Betrokken Vaderschap regio Noord ondersteunt vaders die hun rol als opvoeder willen oppakken en vergroot de bewustwording over de meerwaarde van vaderbetrokkenheid. Onze overtuiging is: iedereen wint bij betrokken vaderschap. Onze tips en adviezen, gepresenteerd in een taal die mannen verstaan, dragen ertoe bij dat vaders zich bewust worden van hun waarde en daarnaar gaan handelen. Als je de vader al vroeg meeneemt in het proces, heeft dit een positieve impact op het hele gezin.”

“Deze overtuiging willen we terugzien in de aanpak van alle betrokken instanties die zich bezighouden met gezinnen in kwetsbare situaties. Staat er in de spreekkamers ook een stoel voor de vader? Betrekken ze de vader steeds bij het gesprek over ouderschap en opvoeden? Zijn de activiteiten die ze aanbieden om opvoedvaardigheden te versterken ook op mannen gericht? Een voorbeeld: bij vrouwelijke gedetineerden is er volop aandacht voor het moederschap en de moeder-kindbinding, maar bij de mannen was dat niet zo. Het project Gezinsbenadering helpt mannelijke gedetineerden om de binding met hun kinderen te behouden en om na te denken over hoe ze na detentie hun vaderrol willen oppakken.”

Ideeën vanuit het werkveld

“Ideeën die wij vanuit het werkveld graag willen aanreiken, zijn:

• Betrek de vaders bij projecten en breng ze met elkaar in contact. Communicatie vanuit vaders zelf levert waardevolle input voor hulpverlening en ondersteunende instanties rondom gezinnen in kwetsbare situaties. Ook leren vaders onderling van elkaars expertise.
• Kansrijke Start is de ideale basis om positief vaderschap onder de aandacht te brengen van jonge, aanstaande ouders. En om de opvoedcapaciteiten van vaders te versterken. Zorg dat het normaal wordt om al voor of tijdens de zwangerschap gesprekken te voeren over de rolverdeling en het gezamenlijke ouderschap. Dit zou bijvoorbeeld ook tijdens lessen maatschappijleer aan bod kunnen komen op het mbo.
• Bied bewezen succesvolle interventies aan of zet deze samen met ketenpartners op. Goede voorbeelden zijn de en de opvoeddebatten van Trias Pedagogica voor ouders die opvoeden tussen twee culturen.
• Bied extra ondersteuning aan migrantengezinnen en aan vaders die als vluchteling naar Nederland zijn gekomen. Deze groep is extra kwetsbaar en heeft speciale aandacht nodig.”

Terug naar boven

David: “Als verloskundige leg ik vaders niet langs moedermeetlat.”

David Borman was voorheen verloskundige en is vader van twee kinderen. Met zijn boek en cursus ‘Aanpakken voor aanstaande vaders’ biedt hij mannen die vader worden handvatten, tips en advies voor de zwangerschap, bevalling en het kraambed. Hij geeft scholingen aan professionals in de geboortezorg en is bestuurslid van Stichting Betrokken Vaderschap. “Aankomende vaders willen betrokken zijn, maar ze vinden moeilijk aansluiting.”

“Toen ik als verloskundige werkte, had ik vaak te maken met vaders die tijdens de bevalling op een heel onhandige of storende manier aanwezig waren. Waarom heb je je nou niet even voorbereid, zodat je wist wat je te wachten stond, dacht ik dan. Vaak nam ik ze even apart om te vertellen hoe ze hun vrouw konden bijstaan. Toen ik zelf vader werd, veranderde mijn kijk. Er is gewoon weinig informatie over zwangerschap en geboorte gericht op mannen. Wat er wel is, sluit niet aan. Zo kwam het dat ik de vadercursus ontwikkelde, die ik nu ruim tien jaar aanbied. In twee avonden van drie uur reik ik mannen praktische handvatten aan om hun vaderrol vanaf het prille begin op te pakken. Het zijn wel vooral hoogopgeleide vaders die ik hiermee bereik.”

Blinde vlek van geboortezorgprofessionals

“Het is niet gemakkelijk om geboortezorgprofessionals te bereiken met een scholing over het betrekken van vaders. Ze denken namelijk dat ze dit best goed doen. Ze komen binnen met de houding ‘leuk onderwerp, mij hoef je er niet veel over te vertellen’. Na twee uur zeggen ze: ‘Mijn ogen zijn geopend, dit was heel nuttig.’ Ik neem professionals mee in hoe mannen de geboortezorg beleven. En hoe ze met kleine aanpassingen, de aansluiting kunnen verbeteren.”

“Verloskundigen klagen soms dat mannen wegblijven of tijdens het consult op hun telefoon zitten. Maar dit gedrag zegt ook veel over hoe ongemakkelijk mannen zich in deze setting voelen. Zitten de zwangere en haar partner tijdens het consult tegenover je, ga dan in het midden zitten. Ga je tegenover de vrouw zitten, dan plaats je de man buiten spel; vaders die niet mondig zijn, zijn dan allang afgehaakt. ‘Ik laat de man altijd even aan de buik voelen’, zeggen verloskundigen vaak. Maar sommige mannen vinden het heel ongemakkelijk om dat te doen in het bijzijn van een andere vrouw. Accepteer dat sommige vaders anders of minder betrokken zijn dan jij prettig vindt. En kijk dan hoe je toch aansluiting vindt.”

Vaders in beeld

“Geef er geen overdreven aandacht aan dat een vader meekomt. Maar laat wel zien dat je zijn aanwezigheid belangrijk vindt. En: neem het niet als vanzelfsprekend aan, dat hij er niet is. (Bij consultatiebureaus kan bijvoorbeeld soms maar één contactnummer worden ingevoerd in het systeem!) Kijk ook eens naar de website. Die is vaak alleen op de zwangere vrouw gericht. Met één kopje, met wat goede informatie en links, kun je de partner verwelkomen. Kijk ook naar welke beelden je gebruikt. Als vaders al worden vertoond, dan zijn het vaak spelende en witte vaders. Waar zijn de alledaagse, knuffelende en zorgende vaders, die we zo graag willen zien?”

Minder schaamte

“In de elf jaar dat ik als vadertrainer werk, zie ik wel verandering. Mannen zijn nu actiever op zoek naar informatie omtrent het vader-worden. En ze schamen zich daar niet meer voor. De komst van het partnerverlof heeft daarbij geholpen. Dit geldt in elk geval voor de hoogopgeleide vaders met wie ik veelal te maken heb. Je ziet nu zelfs televisieprogramma’s over BN’ers die vader worden. Ook zijn er stoere mannen die op social media laten zien dat ze vader worden en wat het met ze doet. Toch sluit de manier waarop informatie wordt aangeboden, inhoudelijk vaak nog steeds niet aan. Mannen willen droge informatie. Neem afwegingen als: kiezen we voor een ziekenhuisbevalling of een thuisbevalling, voor borst- of flesvoeding. Een man hoort liever wat de voor- en nadelen zijn, zodat hij die tegen elkaar kan wegstrepen om tot een beslissing te komen.”

Contact met andere vaders

“Een aankomende vader van 24 jaar vertelde me, dat hij bij zijn schoonouders woont. De vaders die hij om zich heen zag, waren veel ouder dan hij. Hij vroeg zich af: hoe ga ik dit doen? Het liefst wilde hij met andere mannen in contact komen die net als hij jong vader werden.”

“Ook aanstaande vaders hebben behoefte om hun ervaringen met elkaar te delen. Ze kunnen elkaar alleen lastiger vinden dan vrouwen. Op verzoek van een verloskundigenpraktijk verzorgde ik vorig jaar de CenteringPregnancy-bijeenkomst (groepsgewijze, interactieve verloskundige zorg, red.) voor de partners. Dat was een mooie ervaring. Het trof me hoe snel de mannen met elkaar de diepte ingingen en hun emoties toonden. Ik legde kaarten met foto’s neer en vroeg de 14 deelnemers om er een uit te zoeken, die wat vertelde over henzelf als vader. Vervolgens vertelde iedereen iets over zichzelf aan de hand van de kaart. Meteen kwamen de verhalen: over hun verwachtingen van het vaderschap, hun eigen vader, angsten en onzekerheden…”

“‘We willen nog zo’n avond!’, reageerden de mannen in de CenteringPregnancy-groep. Het probleem is alleen altijd weer: hoe krijg je het gefinancierd? Zorgverzekeraars vergoeden allerlei zwangerschapscursussen; ook die waar je inhoudelijk vraagtekens bij kunt zetten. Maar voor zorg voor vaders en vaderschapscursussen bestaat geen vergoeding. Terwijl betrokken vaders zo belangrijk zijn voor een goede start voor moeder en kind. Wist je bijvoorbeeld dat zeventig procent van de moeders eerder met borstvoeding stopt dan ze zich had voorgenomen, door de houding van haar partner? Daarom maakte ik een e-book Borstvoeding voor vaders.”

Langs de moedermeetlat

“Als het op de zorg aankomt, duwen moeders mannen vaak ook zelf naar de zijlijn. Onder het mom: als ik het zelf doe, gaat het veel beter en sneller. In een boek over vaderschap zegt een vader: ‘Het is alsof je met z’n tweeën een auto uitzoekt, maar zij gaat erin rijden. En zit jij een keer achter het stuur, dan krijg je voortdurend commentaar op je rijgedrag.’ De zorgverleners zijn ook bijna allemaal vrouw. Zo worden vaders steeds langs de moedermeetlat gelegd. Zeggen we ‘ouderschap’ dan bedoelen we ‘moederschap’. Zo is het gouden uur na de geboorte, zo belangrijk voor de hechting, in de praktijk alleen voor de moeder. We zouden na de eerste borstvoeding nog best even kunnen wachten voor we de baby aankleden; zodat de vader zijn kind ook nog even tegen zijn borst kan leggen. Bijna alle vaders die ik spreek, voelen zich pas echt vader worden als ze de baby voor het eerst vasthouden. En zij gaan door het aanraken en verzorgen van de baby óók zorghormonen aanmaken.”

“We lopen in Nederland nog steeds achter met vaak fulltime werkende vaders en parttime werkende moeders. Dit bemoeilijkt het zorgen door vaders. Ik ben blij met het partnerverlof. Dat is een goed begin, waarmee je van bovenaf laat zien dat vaderschap belangrijk is. Maar we zijn er helaas nog lang niet.”

Bekijk de website Aanpakken voor Aanstaande vaders

Terug naar boven

Abdellah & Lauren: “Bij ons voelen vaders zich veilig.”

Trias Pedagogica bereikt al meer dan tien jaar honderden vaders per jaar met een reeks van opvoedingsdebatten, die mannen sterken in hun rol als partner en opvoeder. Ze organiseren nu ook debatten gericht op de eerste 1000 dagen.

“Toen ik acht was, zei mijn vader dat we de volgende dag op vakantie gingen naar Marokko. Uiteindelijk bleek dat ik daar zou blijven wonen, omdat ik moeilijk was.” De levensloop van Abdellah Mehraz was bepalend voor het ontstaan van de opvoeddebatten en van Trias Pedagogica. “Ik voelde dat mijn vader van me hield, maar dat zei hij nooit. Ik hunkerde naar zijn aandacht. In Marokko ging het bijna mis met mij. Maar dankzij de positieve aandacht en betrokkenheid van de buren bleef ik op het rechte pad.”

Toen Abdellah twaalf jaar later terugkwam naar Nederland zag hij jongens van Marokkaanse komaf die ontspoord waren. “Het viel mij op dat ook zij een slechte communicatie met hun vader hadden. Veel vaders van Marokkaanse afkomst zijn niet gewend om liefde te tonen; ze doen vooral aan straffen.” Hij volgde de opleiding pedagogiek, als enige man tussen vrouwen. “Ik wist: ik wil met vaders werken en daarmee iets voor jongeren doen. Familie, vrienden en studiegenoten verklaarden me voor gek.”

Geschenk uit de hemel

Na zijn studie werkte Abdellah in Amsterdam-Oost, waar contactvaders de hangjongeren in toom hielden. “Ik miste in dit project het element pedagogie. Je bereikt veel meer als je jongeren ook aanspreekt op goed gedrag.” Hij werd gevraagd door de GGD Utrecht om een opvoedaanbod te ontwikkelen voor vaders met een Marokkaanse achtergrond. “De opvoedprojecten waren gericht op de moeders. Maar die werden vaak belemmerd door de opvattingen van hun man. Ik mocht iets bedenken om de vaders mee te krijgen. Dit was een geschenk uit de hemel!”

Op Kanaleneiland kwam een twintigtal mannen bijeen om te praten over de ontsporing van jongeren. Abdellah werd gevraagd om hier te spreken. Die ervaring leidde tot de huidige opvoeddebatten. “Wat moest ik deze mannen zeggen? Ik was even oud als hun zoons. Ik besloot ze te vertellen over mijn vader: hij hield van me, toch miste ik veel. Voor ik het wist, waren we in gesprek. Over hoe wij omgaan met kinderen; over je kinderen zien opgaan in de Nederlandse cultuur, maar ze ook de eigen cultuur willen bijbrengen; over de rol van de school, de politie… Zo ontdekte ik: als je je niet belerend maar gelijkwaardig opstelt, kun je gewoon met deze vaders praten.”

Het ontstaan van de methodiek

Tussen 2003 en 2012 bleef Abdellah debatten over opvoeden organiseren voor vaders met een Marokkaanse achtergrond, in hun moedertaal. Eerst vanuit de GGD Utrecht en vanaf 2007 met Trias Pedagogica: expertisebureau op het gebied van vaderschap, opvoeden en interculturele pedagogiek. In 2012 zijn de Opvoeddebatten als methodiek beschreven door het Verwey Jonker Instituut. Tijdens de debatten worden ook filmpjes vertoond en rollenspelen gedaan. “Positief opvoeden en goede communicatie zijn de rode draad. Ook in de manier waarop wij met de deelnemers omgaan.”

Groei en ontwikkeling

Sinds 2015 organiseert Trias Pedagogica ook debatten voor andere vaders met migrantenachtergrond, zoals voor Somaliërs en Ghanezen. Het team bestaat nu uit een pool van veertien debatleiders met verschillende culturele achtergronden. Sinds 2016 werkt psycholoog Lauren Ekkelboom bij Trias Pedagogica. Zij ontwikkelt verdiepingsdebatten en spellen, waarmee gevoelige thema’s op een speelse manier besproken kunnen worden, zoals huiselijk geluk, gevoelens en intimiteit, of ontsporing en vervreemding. Zij ontwikkelde ook de reeks voor aankomende en jonge vaders, die sinds twee jaar wordt aangeboden. “Deze maakt de mannen bewust van hun belangrijke rol in de eerste 1000 dagen. En biedt hen handvatten om daar invulling aan te geven.” De vernieuwde basisdebatten en verschillende verdiepingstrajecten worden op dit moment (opnieuw) beschreven en onderbouwd in samenwerking met het Verwey-Jonker Instituut.

Hoe je ouders bereikt

Ouders met een migratieachtergrond, vaders in het bijzonder, zijn moeilijk te bereiken. Er is veel wantrouwen richting hulpverlenende en andere instanties. Waarom lukt dit Trias Pedagogica wel? “Wij werpen op geen enkele manier drempels op”, zegt Lauren: “Deelnemers hoeven zich niet in te schrijven en we vragen geen geld. Onze debatten vinden plaats op plekken waar de vaders komen: in een ontmoetingsruimte, koffiehuis, moskee of waar dan ook. In de coronatijd hielden we sessies in parken en op pleinen. Ook wachten we niet totdat de ouders bij ons komen met een vraag, maar benaderen we hen actief met ons aanbod. Outreachend werken is de sleutel.” Abdellah: “We blijven nieuwe deelnemers werven. We zeggen altijd: Vind je het niet leuk of interessant? Vertel het ons! Vind je het wel leuk? Vertel het dan aan je vriend, buurman of collega.” Lauren: “Dat wérkt. Als we met een groep van tien mannen beginnen, zijn dit er aan het eind van de rit meestal zeventien, achttien.”

Aansluiten bij de doelgroep

Abdellah: “Doordat wij werken met homogene groepen vaders kunnen we aansluiten bij hun achtergrond en cultuur. Onze debatleiders spreken de taal en kennen de cultuur door en door. De deelnemers vinden herkenning bij elkaar en voelen zich veilig.” Tijdens de reeks van acht debatten ontstaat steeds meer ruimte om het ook over gevoelige onderwerpen te kunnen hebben, zoals over gevoelens en intimiteit. Abdellah: “De eerste bijeenkomst kijken de mannen vaak de kat uit de boom: wat kom jij ons vertellen? Maar een paar weken later merken ze dat de communicatie met hun partner en kinderen verbeterd is. Aan het eind zeggen ze: had ik dit maar eerder geweten.”

Verbinden met lokale organisaties

Trias Pedagogica maakt ook steevast een verbinding naar de lokale professionals en hulpverlenende instanties. Lauren: “We merken dat de drempel naar hulp zoeken enorm hoog is. Er heerst veel wantrouwen en er zijn veel misverstanden. Om deze drempel te verlagen, laten we bij de zevende bijeenkomst een lokale professional aansluiten. Deze gaat met de vaders in gesprek, beantwoordt hun vragen en vertelt wat hij of zij voor hen kan betekenen. De vaders krijgen zo een beter beeld van wat organisaties doen. Maar andersom krijgen de professionals ook een beter beeld van wat deze buurtgenoten belangrijk vinden en nodig hebben.”

Tijdens corona

“In de zomer organiseerden we de debatten nog buiten en later ook met minder deelnemers. Nu behelpen we ons met WhatsApp-videobellen met groepjes van acht vaders. Ook bieden we nu meer laagdrempelige individuele ondersteuning voor gezinnen dan gewoonlijk. We maakten een corona dagschema, omdat we van veel ouders hoorden, dat ze niet goed wisten hoe ze de dag goed konden indelen voor hun kinderen. We maakten ook een video met beweegtips voor gezinnen.”

Terug naar boven

 Zakery: “Waar is pappie?”

Zakery Beacher, Jeugdzorgprofessional van 2020, werkt al 25 jaar als hulpverlener in Amsterdam, onder meer met dakloze jongeren en met gezinnen met complexe problemen. De vaders hebben zijn speciale aandacht. “Toen ik zelf op mijn zestiende vader werd, dacht ik: het draait nu niet meer om mij, maar om hém. Dat was mijn redding. Maar er was niemand die mij als vader steunde.” Zijn grote droom is om jonge vaders met elkaar in contact te brengen, om ze te inspireren, motiveren en steunen.

“Van probleemkind tot jeugdzorgprofessional van het jaar: wie had dat ooit gedacht? Ikzelf vroeger in elk geval niet. Ik had zelfs een hekel aan hulpverleners. Tot ik 25 jaar geleden in dit werk rolde en het mij goed af bleek te gaan. Ik ben een ‘mensenmens’ en kan met iedereen praten. Als kind, in Engeland, heb ik in een pleeggezin gewoond en op straat geleefd. Mensen voelen aan, dat ik begrijp wat ze meemaken. Ik kan bijvoorbeeld zeggen: ‘Hé gappie, je bent vader! Het is niet meer ikke-ikke-ikke: je moet een voorbeeld zijn voor je kind.’ Die boodschap komt meestal wel aan, want veel mannen hebben dit zelf gemist. Mijn vader vertrok toen ik tien maanden oud was. Mijn stiefvader was een anti-voorbeeld.”

Veerkracht versterken

“De afgelopen zes jaar werkte ik in het SamenDoen-team van Amsterdam Oost/IJburg (per 1 januari 2021 opgegaan in ouder-en-kindteams en buurtteams, red.). Ik ondersteunde bewoners en gezinnen die veel problemen hebben, zoals met financiën, opvoeding, relaties, onderwijs, gezondheid, veiligheid en wonen. Vanuit SamenDoen stimuleerden we gezinnen om die problemen zelf op te lossen met hulp van hun sociaal netwerk. Het zijn clichés, maar ze zijn zo waar: ‘everybody needs somebody’ en ‘it takes a village to raise a child’. Het is gewoon belangrijk om breed te kijken naar de situatie en het netwerk te betrekken. En om de kansen en verbindingen in de buurt te benutten.”

“‘Waar is pappie?’, vraag ik altijd als ik een moeder alleen tref. Vanuit de hulpverlening gaat de aandacht vaak uit naar de moeders, vaak logisch. Maar het is zo belangrijk dat we ook oog hebben voor de vaders en hún rol bij de opvoeding. En dat we het belangrijk vinden dat ze erbij zijn. We weten allemaal hoe belangrijk een vader is, zeker ook voor jongens. Moeders zeggen niet voor niets vaak waarschuwend tegen hun kinderen: ‘Wacht maar tot je vader straks thuiskomt’.”

Vechtscheidingen

“Te veel relaties lopen uit op een scheiding. Te veel kinderen verliezen daardoor het contact met hun vader, terwijl hun moeder bezig is met overleven. Ik zie soms venijn bij de moeders. Ze zijn boos omdat de vader niet trouw is geweest of zich niet aan financiële afspraken houdt en houden hem daarom weg bij het kind. Maar waarom zijn we dan verbaasd als jongens vluchten in groepsgedrag, zoals gangs of drillrap.”

Struggles met het vaderschap

“Toen ik met dakloze jongeren werkte, kwam ik vaak mannen tegen die struggles hebben met hun vaderschap. Veel mannen willen wel een rol spelen in het leven van hun kind, maar hebben het bijvoorbeeld nooit erkend of zijn verwikkeld in conflicten met de moeder. De vrouw met wie ze het kind kregen, met wie ze vaak niet meer samen zijn, staat vaak ook moeilijk in het leven. Als een kind dan uit huis wordt geplaatst, gaat het dus naar een pleeggezin. Ook al is de vader, bijvoorbeeld met hulp van zijn familie, best in staat om voor het kind te zorgen. Het is voor deze groep mannen bijzonder moeilijk om aan informatie en advies te komen, over wat hun mogelijkheden zijn om toch voor hun kind te kunnen zorgen. Ze denken vaak dat ze geen rechten hebben.”

Amsterdamse vaders samenbrengen

“Jaren geleden kreeg ik het voor elkaar, dat een tienervader met zijn kind in een huis voor tienermoeders mocht wonen. Hij was de eerste vader ooit in een tienermoederhuis. Bob is nu zelf hulpverlener bij HVO Querido en belde me laatst op. Hij wilde ook iets doen voor vaders in moeilijke omstandigheden.”

“Ons doel is nu om jonge grootvaders en vaders in Amsterdam met elkaar in contact te brengen. We willen zorgen voor uitwisseling tussen mannen over het vaderschap: Wat betekent het om vader te worden? Wat voor vader wil je zijn? Zodat ze elkaar kunnen motiveren en stimuleren. We willen ook gewoon leuke dingen met ze doen, zoals samen met de kinderen naar Artis gaan. Ik weet zeker dat hier behoefte aan is. Wanneer je mensen samenbrengt die in eenzelfde situatie zitten, blijkt dat altijd nuttig te zijn.”

“Mijn oudste zoon is 36, de jongste is 28. Ze hebben alle twee een goed leven opgebouwd. Ze hebben een hechte band, terwijl ze van verschillende moeders zijn en in verschillende landen zijn opgegroeid. Dat vind ik zo mooi om te zien. Natuurlijk waren er ups en downs, vooral met de oudste die zich toch door mij verlaten voelde en zich als puber verzette. Maar ik ben blij dat ik altijd betrokken ben gebleven. Ik heb twee kleinkinderen, mijn oudste kleinzoon heeft bijna de leeftijd bereikt, waarop ik zijn vader verwerkte. Onvoorstelbaar… Mijn jongste zoon staat op het punt om zelf vader te worden…”

“Ik wil vaders bewustmaken van hoe mooi het vaderschap kan zijn en hoe belangrijk het is dat je verantwoordelijkheid neemt. En ik hoop dat de moeders gaan zien, dat de betrokkenheid van vader op lange termijn belangrijk is.”

Lees waarom Zakery Beacher Jeugdzorgprofessional van 2020 werd

Samen met Bureau Vie bedacht Zakery een platform voor jonge vaders. In 2021 gaat het project ‘Fathers for Life’ van start.

Terug naar boven

Oog voor moeders én vaders

De eerste 1000 levensdagen zijn cruciaal voor een goede start en de kans op een goede toekomst. De gezondheid voor, tijdens en na de geboorte blijkt een belangrijke voorspeller van zowel fysieke als mentale problemen op latere leeftijd. Vaders kunnen hieraan een belangrijke bijdrage leveren.

Het actieprogramma Kansrijke Start helpt ‘kwetsbare’ ouders en heeft als doel om álle ouders in hun kracht te zetten. Dus zowel vrouwen als mannen, en zeker ook de moeders en vaders die in meer kwetsbare situaties verkeren.

Zij verdienen sensitieve professionals: professionals die zo nauw mogelijk aansluiten op de belevingswereld, kennis/begripsniveau en behoefte van de persoon die ze voor zich hebben. Professionals die oog hebben voor persoonlijke omstandigheden, stress, trauma’s uit het verleden of cultuurverschillen die van invloed kunnen zijn op het verloop en de beleving van de zwangerschap. Professionals die vaders niet langs de moedermeetlat leggen, maar ze helpen om invulling te geven aan hun unieke rol. En… mannen hebben soms net zoveel behoefte elkaar te leren kennen, te ontmoeten en te praten over hun rol als vader. Gemeenten kunnen hierin een faciliterende rol spelen.

Terug naar boven

Meepraten?

We vragen projectmatig aandacht voor vaderschap en we gaan hierover in gesprek met gemeenten en zorgprofessionals. Meer weten over dit onderwerp, of wil je meedenken? Neem contact op met Marjolein Keij, m.keij@pharos.nl

Terug naar boven

Fragmenten van het Webinar Betrokken Vaderschap in de eerste 1000 dagen

16 september 2021

Ondanks de mannenemancipatie worden vaders nog te weinig betrokken bij de eerste 1000 dagen van hun kind. Hoog tijd hier nu echt mee aan de slag te gaan! Om dit te agenderen organiseerde Pharos het webinar ‘Betrokken vaderschap in de eerste 1000 dagen’. Bekijk hier de verschillende bijdragen van de sprekers en laat je inspireren om in jouw dagelijkse praktijk en in het beleid dat je maakt, vaders eerder en beter – met oog voor individuele verschillen – te betrekken bij de zorg voor hun kind.

1. Mohammed Azzouz opende het webinar met een historische en persoonlijke bespiegeling van de rol van vaders bij de eerste 1000 dagen van hun kind.
2. Tessa Roseboom, hoogleraar Vroege Ontwikkeling en Gezondheid riep op meer aandacht aan vaders te besteden en daar direct mee te starten: ‘Iedereen kan bijdragen aan een kansrijke start voor elk kind. Hoe help jij een vader een betrokken vader te zijn?’
3. Abdellah Mehraz, directeur Trias Pedagogica, vertelt hoe je door taboes anders te benaderen en zaken net wat anders te benoemen een goed gesprek over betrokken vaderschap kunt hebben met vaders met een migratieachtergrond.
4. Bernard Schlimbach en Christa Hoeksema, van het Platform betrokken vaderschap in Groningen en Kansrijke Start Groningen laten zien dat het ook echt kan: meer aandacht voor vaders in beleid en aanpak.
5. In Heerlen en Zaanstad onderzoeken ze hoe jonge vaders beter betrokken kunnen worden bij een kansrijke start voor hun kind.

Terug naar boven