Praktijkvoorbeeld Kansrijke Start
Gezondheidsverschillen verkleinen – start voor de geboorte
In de gemeente Hoogeveen werden kinderen vaker mishandeld, werden meer tieners moeder en stierven baby’s vaker dan gemiddeld. Het was tijd voor actie. Daarom startte de gemeente Hoogeveen in 2014 met het programma ‘Goede Start’. Zo werkt zij aan een gezonde nieuwe generatie. Goede start is onderdeel van de aanpak ‘Kans voor de Veenkoloniën‘.
Iedereen is anders. Daarom is een belangrijk doel van ‘Gezonde Start’ steun op maat voor het gezin. Om steun te kunnen bieden, moet je zo snel mogelijk in actie komen als er hulp nodig is. Bijvoorbeeld als een gezin niet rond komt door armoede. Daarvoor zet de gemeente Hoogeveen ervaringsdeskundigen in op het gebied van armoede. Zo’n deskundige kan goed inschatten wat wel en niet past bij gezinnen die leven in armoede.
Het project ‘Goede Start’ richt zich op de eerste 1000 dagen van Hoogeveense kinderen. De gemeente werkt hiervoor ook aan de anticonceptie vanaf 14 jaar en de preconceptieperiode van (aanstaande) ouders. Iedere inwoner van Hoogeveen krijgt hulp van de professional die hij of zij nodig heeft, op een manier die past.
Samen zwanger
Zwanger zijn en kinderen opvoeden doe je niet alleen. Daarom helpt de gemeente (aanstaande) ouders en hun omgeving om meer zelf te kunnen doen. Ook zorgen ze dat ouders mee kunnen doen in de maatschappij. Bijvoorbeeld door te werken. Tot slot richt de gemeente zich op het sociale leven van de ouders en het gezin. Als ze een sterk sociaal netwerk hebben, hebben ze mensen om op terug te vallen. Het eerste doel van de gemeente heet dan ook ‘samen’. Dat staat voor samen zwanger zijn, samen het leven inrichten, samen opgroeien en samen ouders zijn.
(Aanstaande) ouders doorlopen de zwangerschap en eerste levensjaren van het kind als groep. Op het voortgezet onderwijs organiseert de gemeente themadagen ‘Relaties en Seksualiteit’.
Ieder gezin is anders
Iedereen is anders. Daarom is een belangrijk doel van ‘Gezonde Start’ steun op maat voor het gezin. Om steun te kunnen bieden, moet je zo snel mogelijk in actie komen als er hulp nodig is. Bijvoorbeeld als een gezin niet rond komt door armoede. Daarvoor zet de gemeente Hoogeveen ervaringsdeskundigen in op het gebied van armoede. Zo’n deskundige kan goed inschatten wat wel en niet past bij gezinnen die leven in armoede.
Doorbreek het patroon
Gezondheidsverschillen worden vaak doorgegeven van generatie op generatie. Als gemeente kun je dit patroon doorbreken. Dit is dan ook een ander belangrijk doel van ‘Goede Start’ van de Gemeente Hoogeveen. Samen met de wetenschap en door best practices te gebruiken voor een betere eerste duizend dagen. Want alleen dan kun je deze verschillen aanpakken. Nu, en in de toekomst.
Resultaten
- Zorgprofessionals en hulpverleners werken nauw samen tijdens de zwangerschap. De verloskundige roept de hulp van het CJG in als er problemen spelen die niet medisch zijn. Dat is belangrijk. Hoe eerder het gezin hulp krijgt, hoe kleiner de kans dat zij later grotere problemen krijgen.
- 40% van de vrouwen deed mee aan de cursus Centering Pregnancy. Deelname van zwangere vrouwen met een lage SES is nog geen 40%. Maar tot nu toe doen er in elke groep één of twee mee.
Tips
- Laat verloskundigen een bredere intake afnemen bij zwangeren. Op deze manier kun je de juiste professionals inschakelen om ondersteuning te bieden. Niet alleen op medisch gebied, maar ook op sociaal gebied.
- Organiseer bijeenkomsten. In Hoogeveen neemt 40% van de zwangeren deel aan ‘Samen Zwanger’ (Centering Pregnancy). Hier bespreken zij bijvoorbeeld onderwerpen als leefstijl, relaties en ouderschap. Kraamverzorgsters zien dat de deelnemers daarna beter voorbereid zijn op het moederschap. Ook hebben ze tijdens, maar ook na de zwangerschap, meer sociale steun van andere moeders uit de groep.
- Gebruik toegankelijke informatie. Aanstaande ouders met een kinderwens zijn lastig te bereiken. De gemeente Hoogeveen maakte daarom een filmpje over het belang van preconceptie voor de gezondheid van het kind.
Contact
Meer voorbeelden Kansrijke start
Gemeente Smallingerland I – Een zorgpad helpt bij een gezonde start in Smallingerland
Gemeente Den Haag – Haagse kansrijke start: meer kinderen met een goede start
Gemeente Groningen – Een kansrijke start voor alle Groningse kinderen
Gemeente Schiedam – Schiedam gaat voor een gezonde start!
Gemeente Heerlen – Jonge Ouders Project in Heerlen
Gemeente Tilburg – Inwoners vormen de sociale agenda in Tilburg
Gemeente Nijmegen – Gezonde start in Nijmegen
Gemeente Smallingerland II – Zorgpad Smallingerland: van papier naar praktijk
Gemeente Utrecht – Utrecht in gesprek over een kansrijke start
Gemeente Doesburg – Meer zicht op kwetsbare zwangeren in Doesburg
Gemeenten Aalten, Berkelland, Oost Gelre en Winterswijk – Kwetsbare zwangeren eerder in beeld in Achterhoekse gemeenten
Gemeente Dordrecht – Kansrijk van start in Dordrecht
Regio IJmond – Praktijkvoorbeeld animaties IJmond
Gemeente Geldrop-Mierlo – Gezond Zwanger Worden in Zuidoost-Brabant