Waarom verschillen ertoe doen in de zorg én waarom zorgvuldigheid daarbij onmisbaar is
Nieuwe publicatie met inzichten over gezondheidsongelijkheid en de rol van etniciteit in de zorg
Mensen verschillen op veel manieren van elkaar, maar in de zorg moeten we ons altijd afvragen wanneer die verschillen van invloed zijn op gezondheid en welzijn. In het bijzonder als het gaat om begrippen als etniciteit, afkomst en migratieachtergrond, blijkt dat zorgsystemen nog niet altijd adequaat omgaan met deze verschillen. Dit kan in de zorg onbewust leiden tot verlate diagnoses of technologie die niet passend is. De nieuwe publicatie van Pharos ‘De doffe kleuren van gezondheidsongelijkheid’, gaat in op de institutionele oorzaken van deze problematiek en belicht hoe onze opvattingen over ‘ras’, etniciteit en afkomst ons denken over gezondheid beïnvloeden.

Aandacht voor verschil én zorgvuldigheid
Mensen verschillen van elkaar, maar in veel aspecten zijn we ook hetzelfde. Niet elk verschil tussen mensen is relevant. Maar soms is het dat juist wel. Zo kunnen bepaalde ziekterisico’s vaker voorkomen bij mensen uit bepaalde bevolkingsgroepen. Sikkelcelziekte komt bijvoorbeeld vaker voor bij mensen met voorouders uit landen ten westen en zuiden van Sub-Sahara Afrika en Zuid Azië. Het is van groot belang om oog te hebben voor verschillen, zonder te vervallen in stereotypering of stigmatisering. Wees zorgvuldig bij het omgaan met deze verschillen.
Het is essentieel dat onderzoekers, richtlijnontwikkelaars en ontwikkelaars van medische technologieën zich bewust zijn van de historische context waarin veel medische kennis is ontstaan. In de koloniale tijd ontstonden in de medische wetenschappen bijvoorbeeld schadelijke en onjuiste aannames over mensen met een donkere huidskleur. Zoals bijvoorbeeld het idee dat ‘zwarte’ lichamen minder pijn zouden voelen. Deze gedachtegang heeft indirect nog steeds invloed op de gezondheidszorg. Ben je onderzoeker, richtlijnontwikkelaar of ontwikkelaar van medische technologieën kijk dan kritisch naar richtlijnen, meetinstrumenten en onderzoeken. Zo zorg je voor gelijke kansen op gezondheid voor iedereen.
Discriminatie is ziekmakend
Naast de institutionele oorzaken van gezondheidsongelijkheid wijzen we in de publicatie ook op de schadelijke effecten van discriminatie op de gezondheid. Ervaren discriminatie kan daadwerkelijk ziek maken door de langdurige stress die het met zich meebrengt. Dit beïnvloedt niet alleen het welzijn van een individu. Maar het heeft ook invloed op het lichaam en zelfs op het genetisch niveau. Dit vakgebied binnen de genetica, bekend als epigenetica, laat zien hoe racisme generaties lang doorwerkt. In de publicatie benadrukken we dat gezondheid niet enkel een medische kwestie is, maar ook een kwestie van sociale rechtvaardigheid.
Oproep tot reflectie en actie
Met deze publicatie ‘De doffe kleuren van gezondheidsongelijkheid’doet Pharos een oproep aan onderzoekers, richtlijnontwikkelaars en ontwikkelaars van medische technologieën en andere betrokkenen in de zorg om in gesprek te gaan over de rol en betekenis van etniciteit en afkomst in de gezondheidszorg. Deze publicatie is een uitnodiging om kritisch na te denken, vragen te stellen en concrete acties te ondernemen voor een eerlijke en zorgvuldige zorgverlening.
Lees de publicatie ‘De doffe kleuren van gezondheidsongelijkheid’