“Soms zien we het hele gezin op maandagochtend langskomen bij het Geldloket. Dan gaat er meteen een alarmbel bij mij en informeer ik altijd hoe het met de kinderen gaat. Zo probeer ik erachter te komen waarom ze niet op school zitten”, zegt Karlijn Mesie, consulent geldzorgen bij de gemeente Meppel.

Thema armoede

In 2019 is de gemeente met Kansrijke Start begonnen door met het Verloskundig Centrum Meppel en de Wolden, Icare Jeugdgezondheidszorg een lokale coalitie te vormen. Bij de start kwam geldzorgen al naar voren als belangrijk thema. Toen in 2021 de kinderopvang zich aansloot bij de coalitie werd het thema verder opgepakt. “Kinderopvang is een belangrijke partner”, benadrukt Mariska Bloemberg, beleidsadviseur sociaal domein bij de gemeente Meppel en kartrekker van de coalitie Kansrijke Start Meppel. “Professionals in de kinderopvang vangen signalen op van geldproblemen bij ouders. Bijvoorbeeld als er betaalachterstanden zijn of als kinderen niet meer naar de opvang komen. Daardoor raken kinderen in een kwetsbare situatie uit beeld.” In dat kader zijn toen ook twee consulenten geldzorgen aangesloten bij de coalitie Kansrijke Start.

Werkgroep Kansrijk financieel opgroeien

Om armoede en problematische schulden van jonge gezinnen aan te pakken, is de coalitie KSM de werkgroep Kansrijk financieel opgroeien gestart. “Deze werkgroep wisselt kennis uit over armoede en schulden en werkt aan bewustwording bij professionals. Wat betekent het hebben van schulden voor (aanstaande) ouders? Welke impact heeft dat? Hoe kijk je daarnaar als professional en wat kun je doen? Iedereen heeft daar een mening over, maar neemt daarin ook eigen ervaringen mee. Zo komt er een brede discussie opgang en worden casussen van alle kanten bekeken”, zegt Bloemberg.

Financiële stress

Karlijn Mesie en Annika Wessels hebben als consulenten geldzorgen een workshop gedaan over kinderarmoede. “Bij welke signalen gaan de alarmbellen rinkelen, hoe maak je het onderwerp bespreekbaar en welke hulp kun je bieden ofwel naar wie verwijs je door? We hebben met een spel professionals in de jeugdgezondheidszorg laten ervaren en beleven wat financiële stress met je doet”, legt Annika uit. Karlijn: “Je zag dat medewerkers het Spaans benauwd kregen bij een tegenvaller, zoals een kapotte uitlaat die gerepareerd moest worden om naar het werk te kunnen, waardoor ze geen geld meer hadden om eten te kopen.”

Bespreek geldzorgen

Om professionals te helpen het gesprek over geldzorgen aan te gaan, heeft de coalitie Kansrijke Start Meppel een visual gemaakt: “Signaleer en bespreek geldzorgen”. Daarop staat puntsgewijs welke signalen professionals kunnen letten en wie tot de risicogroep behoort. Maar ook welke beginzinnen ze kunnen gebruiken om het onderwerp aan te kaarten en naar wie je kunt doorverwijzen. Daarvoor is het ook van belang om elkaar goed te leren kennen en dat er korte lijntjes zijn. En dat is binnen het netwerk van Kansrijke Start Meppel gelukt. “Doordat je elkaar kent, is het makkelijker om de telefoon op te pakken om te overleggen als je iets hebt gesignaleerd. Ook naar ouders toe is het prettiger om door te verwijzen naar een persoon dan naar een anonieme instantie. Dat wekt meer vertrouwen.”

Geldloket; een laagdrempelige en centrale plek

Het Geldloket in Meppel is in maart 2022 gestart vanuit een samenwerkingsverband tussen de gemeente Meppel, Welzijn Mensenwerk en de bibliotheek. Het Geldloket biedt hulp bij geldzorgen, geeft informatie over gemeentelijke voorzieningen en toeslagen en begeleidt bij het invullen van formulieren. Annika: “Het eerste half jaar hebben we voorlichting over financiën gegeven binnen een breed spreekuur bij het consultatiebureau. Dat was geen succes. Toen hebben we deze voorlichting ondergebracht bij het Geldloket in de bibliotheek”. Zo is het een centrale plek geworden, niet alleen voor jonge gezinnen, maar voor iedereen in Meppel. Daarmee verlaag je de drempel. Tot nu toe hebben we al ruim driehonderd mensen op het spreekuur gehad. Vaak kunnen we met één telefoontje al een probleem wegnemen. De meeste mensen weten niet wat er allemaal mogelijk is op financieel gebied.”

De kracht van het geldloket is dat er echt geluisterd wordt, zegt Karlijn. “Jonge ouders en andere inwoners voelen zich gezien en gehoord. Niemand wordt geregistreerd, maar ze kunnen wel hun verhaal vertellen bij een kopje koffie of thee. Daardoor voelen mensen zich gehoord en bouw je een vertrouwensband. De drempel om langs te komen bij nieuwe vragen is dan lager”, zegt Karlijn.

Uitdagingen

De uitdaging voor de coalitie Kansrijke Start Meppel is om blijvende aandacht te vragen onder professionals voor dit thema, het bespreken ervan en het Geldloket. “Professionals hoeven geldzorgen niet zelf op te lossen, maar signaleren en doorverwijzen is al een grote stap”, zegt Rianne de Witte, jeugdverpleegkundige bij Icare Jeugdgezondheidszorg Meppel. Dat geldt ook voor andere partners die nu nog minder betrokken zijn, zoals de huisartsen.

Ook voor de samenwerking blijft aandacht nodig. Daarvoor zijn niet alleen enthousiaste en bevlogen professionals belangrijk, maar ook het organiseren en faciliteren van de samenwerking. Daar zorgt kartrekker Mariska vanuit de gemeente samen met de kerngroep voor. “De gemeente vormt daarin een stabiele factor en dat is heel fijn”, vindt Rianne. “Zonder kartrekker verdwijnt de aandacht voor dit thema te snel op de achtergrond.”