‘We praten niet meer over professionals in het sociaal of medisch domein, maar we praten met elkaar,’ zegt Dianne Slingerland, ‘Je leert elkaar kennen, vooroordelen verdwijnen en er ontstaat begrip voor elkaars werkwijze. Uiteindelijk komt dat ten goede aan de zorg voor onze inwoners en daar doen we het voor.’

Andere manier van kijken

Het is goed om Kansrijke Start Delft als een beweging te zien en niet als een aantal initiatieven, vindt Dianne Slingerland. ‘Het is een manier van kijken en samenwerken rondom een gezin in een kwetsbare situatie. Handel vanuit de leefwereld van het gezin. Ga als keten er bijvoorbeeld niet vanuit dat mensen zelf actie ondernemen om een afspraak te maken voor een huisbezoek. Er kunnen veel barrières zijn, zoals angst, onvoldoende taalvaardigheid en onbegrip waardoor de afspraak nooit gemaakt kan worden. Het is dan fijn als een verloskundige voorstelt om samen te bellen voor een afspraak. Als je handelt vanuit hun leefwereld vergroot je de kansen voor gezond en veilig opgroeien.’

Hulp leren accepteren

Tamika Simwaba is sinds een jaar betrokken bij de coalitie Kansrijke Start. Vanuit haar eigen ervaringen als alleenstaande moeder van een dochter (11) en een zoon (3) levert ze een belangrijke bijdrage aan de coalitie. Ze heeft namelijk zelf ervaren hoe hulp en steun kan bijdragen aan een beter leven.

Denkwerelden

In de werkgroep zitten vertegenwoordigers van meerdere organisaties uit verschillende lagen. Zowel beleidsmatige als managers en uitvoerende professionals‘Deze verschillende denkwerelden houden elkaar scherp en je komt tot stappen die werken en gedragen worden door mensen op de werkvloer. Maar ook dat er voldoende capaciteit en financiële middelen zijn om de vervolgstappen te nemen’, zegt Slingerland.

Vroegsignalering

Sinds Kansrijke Start maakt het Reinier de Graaf ziekenhuis en het verloskundig samenwerkingsverband (VSV) gebruik van Mind2Care als instrument bij vroegsignalering. ‘Het is een vragenlijst over achttien domeinen van kwetsbaarheid. Als er signalen zijn van kwetsbaarheid wordt een gezin besproken in het multidisciplinair team. Zo nodig wordt het gezin doorverwezen naar organisaties die specifieke hulp bieden voor huisvesting, armoedebestrijding, financiën, psychische en praktische problemen. Door Kansrijke Start zijn er korte lijntjes weet je waar je moet zijn’, zegt Versteegen.

Steuntje in de rug

Een ander concreet resultaat van de coalitie is de ontwikkeling van Kansrijke Start voor Ouders (Kasto) voor de begeleiding van zwangeren en jonge ouders in een kwetsbare situatie. Het biedt extra steun bij hun taak als ouder. De vaste begeleider kent de weg in met name het sociaal domein en komt periodiek thuis langs. Simbawa had ook een vaste begeleider toen ze van Den Haag naar Delft verhuisde met haar zoontje. ‘Het was zo fijn dat iemand naar mij luisterde en vroeg wat ik nodig had in plaats van te zeggen wat ik allemaal moest doen. Ze ging samen met mij op zoek naar oplossingen. Het heeft mij veel geholpen. Ik denk erover om een opleiding te gaan doen zodat ik met mijn ervaringen andere jonge moeders kan helpen.’ Lees ook het verhaal van Aisha uit Delft over haar ervaringen met deze aanpak.

Overdragen van kennis en ervaring

Als uitdaging noemt Versteegen de integrale gezinspoli voor kinderen. ‘In gezinnen met veel stress is het risico op vroeggeboorte en een te laag geboortegewicht groter met vaak als gevolg blijvende schade voor het kind’, legt Versteegen uit. ‘De eerste twee jaar zien onze kinderartsen deze kinderen intensief. Daarna worden ze overgedragen aan de jeugdarts van het consultatiebureau en daar ontbreekt het vaak aan specifieke kennis en ervaring.’ Daarom is het ziekenhuis bezig een ketenzorgpad te ontwikkelen waarbij de zorg tussen kinderarts en jeugdarts van consultatiebureau beter op elkaar wordt afgestemd en kennis over vroeggeboorte wordt overgedragen.

Betrokken inwoners

De komende tijd wil de coalitie een klankbordgroep met inwoners oprichten. Daar is al een begin mee gemaakt, zegt Slingerland. Tijdens inspiratiesessies rondom verschillende thema’s inspireerden inwoners en professionals elkaar. Als voorbeeld noemt ze de inwoner die aangaf niet al haar contactmomenten met het consultatiebureau nodig te hebben. ‘Ze gaf graag deze contactmomenten af aan iemand die daar meer behoefte aan had. Dit past in de beweging waarin we steeds meer richting flexibele contactmomenten bij de jeugdgezondheidszorg gaan.’

Eigenwaarde versterkt

Haar deelname aan bijeenkomsten van de coalitie Kansrijke Start heeft de eigenwaarde van Simwaba versterkt.

Voor de toekomst hoopt Simwaba dat Kansrijke Start meer aandacht besteed aan jonge ouders met een licht verstandelijke beperking.

Toekomst

Voor de toekomst wil de coalitie verkennen of de ondersteuning vanuit Kasto verlengd kan worden tot het kind naar school gaat. Slingerland: ‘Vanaf twee jaar is er nog maar weinig contact met het consultatiebureau terwijl het voor een aantal kinderen nodig is dat ze in beeld blijven. Zoals kinderen waarvan de ouders chronische problemen hebben, zoals een licht verstandelijke beperking of een psychische stoornis.’

Naast lokaal is er recent gestart met regionale samenwerking. Slingerland: ‘Ik ben benieuwd wat we regionaal met meer gemeenten kunnen oppakken, maar misschien moeten we ook concluderen dat niet alles regionaal past en dat een lokale aanpak beter aansluit bij de kwaliteit van zorg.’

Tips

• Zorg ervoor dat de coalitie niet afhankelijk is van een of twee kartrekkers.
• Vergeet niet het ziekenhuis mee te nemen in de coalitie. Het heeft organisatiecapaciteit en kan daarmee verloskundigenpraktijken ondersteunen op het gebied van ICT bijvoorbeeld.
• Zorg voor draagkracht binnen de organisaties.
• Zorg voor bestuurlijke draagvlak en vertrouwen.
• Houd oog voor mentaal welbevinden van cliënten.
• Om de samenwerking tussen het medisch en sociaal domein te ondersteunen, te volgen en te zien wat die oplevert voor de cliënt heeft de coalitie een instrumentenkoffer ontwikkeld met vijf onderdelen. Lees meer over de instrumentenkoffer.

Het interview met de coalitie Delft uit 2020 vind je hier.