Zorg jij voor iemand met dementie?
Informatie voor professionals
Het aantal oudere migranten groeit. Naar schatting zijn er in 2025 zo’n 445.000 65 plussers met een migratieachtergrond. In 2030 is één op de drie 65+’ers in de vier grote steden migrant. Mensen met een Turkse, Marokkaanse of Surinaamse afkomst hebben een grotere kans op dementie. Op dit moment heeft 10% van de patiënten met dementie in Nederland een migratieachtergrond. En dus komen er steeds meer mantelzorgers met een migratieachtergrond. Hier vind je informatie voor professionals die mantelzorgers ondersteunen.
Aandacht voor overbelaste mantelzorgers
Het is erg belangrijk dat we genoeg aandacht hebben voor deze groeiende groep oudere migranten en hun vaak overbelaste mantelzorgers. Als professional ben je er voor de persoon met dementie, maar ook voor de mantelzorger.
Versterk het gesprek
Onderstaande producten zijn specifiek ontwikkeld om het gesprek met migranten mantelzorgers te versterken. Welke erkenning en waardering hebben mantelzorgers nodig? Hoe kun je het gesprek over overbelasting voeren en hen faciliteren om hulp binnen het eigen netwerk en het formele netwerk te accepteren?
Binnen Taking Care of Caregivers maakten we een aantal informatieve (oefen)materialen die je verder kunnen helpen. Met tips & tricks, en met achtergrondinformatie, context en adviezen. Die informatie voor professionals vind je hieronder.
Podcasts
We hebben een serie van 3 podcasts gemaakt waarin een onderzoeker, een mantelzorger en een kenniswerker spreken over het delen van mantelzorg met familie en met formele hulpverleners. De podcasts zijn te beluisteren en door te sturen naar een collega of andere geïnteresseerden.
Podcasts
Bij het ondersteunen van mantelzorgers met een migratieachtergrond moeten we ons niet blindstaren op ‘etniciteit’ en ‘cultuur’. Laten we voorbij aannames en stereotyperingen kijken en nieuwsgierig zijn naar het individu: echt interesse tonen, leren over hun (migratie)geschiedenis, hun relaties, hun positie binnen de familie. Juist dan wordt meer duidelijk over de zorgsituatie en behoeften van de mantelzorger.
Twee opvattingen staan centraal bij het verlenen van mantelzorg: liefde en wederkerigheid en verantwoordelijkheid. De eerste laat zien dat mantelzorgers graag iets terug willen doen en de tweede dat religieuze of culturele normen ingeven dat je voor een ouder hoort te zorgen. Dit ligt voor iedereen weer net even anders dus ook hier geldt: ga het gesprek aan, neem de tijd. Achterhaal wat iemand belangrijk vindt, hoe iemand denkt en voelt over 'goede zorg' en ook: wat zijn eigenlijk jouw eigen opvattingen hierover?
Waar lopen beroepskrachten tegenaan bij het ondersteunen van mantelzorgers met een migratieachtergrond en vooral: wat kunnen zij doen? Probeer stereotyperingen te doorbreken en per situatie te kijken: nieuwsgierig en flexibel. Begin eerst met luisteren naar het verhaal van de mantelzorger. Blijf betrokken bij de situatie, luister goed en neem heel serieus wat er gezegd wordt.
Verhalen uit de praktijk
We hebben ter informatie voor professionals een aantal verhalen uit de praktijk beschreven op basis van gesprekken met mantelzorgers met een migratieachtergrond. Een van de casussen is in de vorm van een animatie met een voice-over, de andere zijn uitgewerkte verhalen. Eén van de casussen laat zien dat de zorg voor een patiënt verbetert door het versterken van de samenwerking van zorgverleners met mantelzorgers. En dat overbelasting en gezondheidsklachten van een mantelzorger met een migratieachtergrond kan worden voorkomen.
Informatie voor professionals
Bekijk de casussen die inzicht bieden en je handige tips geven. Bespreek ze met (je) mantelzorgers en benut ze tijdens voorlichtingsbijeenkomsten.
‘Meneer Aydin heeft dementie, maar hij wil niet dat anderen hem verzorgen. Mevrouw Aydin zorgt dus alleen voor hem. Ze kleedt hem aan, geeft hem eten en helpt bij de persoonlijke verzorging. Mevrouw Aydin is een sterke, moedige vrouw maar ze is ook erg moe en heeft fysieke klachten. Het mantelzorgen valt haar zwaar. Ze is met haar klachten naar de huisarts gegaan. De huisarts nam de tijd voor het gesprek en koppelde casemanager Nur aan het gezin, ook omdat ze Turks spreekt. Samen regelen zij dat meneer Aydin twee keer per week naar dagbesteding voor Turkse mannen gaat, waar hij het erg naar zijn zin heeft. Mevrouw Aydin krijgt zo een beetje ruimte voor haar zelf.’
Meneer Aydin
Het verhaal van mantelzorger Faiza en casemanager Agnes
Slotwebinar Taking Care of Caregivers
Heb je het slotwebinar van Taking Care of Caregivers met informatie voor professionals gemist? Bekijk de video’s hieronder terug.
Fragmenten
DialogueTrainer
Online communicatietraining met een avatar
Mensen met dementie met een migrantenachtergrond en hun mantelzorgers maken meestal weinig gebruik van professionele zorg en ondersteuning. Onderzoek toont aan dat deze mantelzorgers vaak overbelast zijn, mede omdat het delen van zorg vaak onbesproken blijft. Als professional kun je helpen door dat gesprek aan te gaan. Maar hoe doe je dat? En waar moet je vooral op letten?
Online communicatietraining met simulaties
Er is een online communicatietraining met simulaties, ontwikkeld en getest op hogescholen. De training voor zorgprofessionals is gericht op het delen van zorg in zorgnetwerken rond mensen met een migratieachtergrond. In een virtuele leeromgeving ga je – tegen een kleine vergoeding – met avatars in gesprek over hun behoeften en dilemma’s. Ben je benieuwd of je al de juiste vaardigheden hebt? Bekijk dan de korte promo.
Terug naar Zorg jij voor iemand met dementie?
Lees meer over migranten met dementie en hun mantelzorgers
Begrijp je lichaam: dementie
Begrijp je lichaam is praktisch voorlichtingsmateriaal over het menselijk lichaam en veelvoorkomende klachten, met eenvoudige anatomische afbeeldingen en teksten. Dit materiaal is nu ook beschikbaar over dementie. Bekijk Begrijp je lichaam: dementie. Of lees meer over Begrijp je lichaam.
Mantelzorg bij dementie
- Meer weten over culturele verschillen bij dementie? Lees meer op het Kennisplein Zorg voor Beter.
- Beeldverhaal Sara doet mee aan onderzoek
- Checklist Mantelzorgoverbelasting
Kennisdossier migranten met dementie
Meer weten over migranten met dementie? Lees meer in het Kennisdossier migranten met dementie.
Vraaggericht werken
Proefschrift Dementia care in families with a migration background
Spel 'Tijd van leven'
‘Tijd van leven’ is een spel dat zorgverleners kunnen gebruiken om binnen families te praten over ouder worden, ziek zijn en omgaan met een gezinslid met dementie. Zo leer je elkaar beter kennen. Dat kan helpen goed voor elkaar te zorgen.
Metaforen voor dementie
In de gesprekken die je voert als zorgprofessional met personen met dementie of hun naasten, kun je bewust metaforen inzetten. De metaforen helpen om over dementie te praten. In deze flyer geven we enkele suggesties. Deze flyer is er in twee versies. Download ook de spread.